از: بیل زیبل - تکزاس
http://www1.voanews.com/persian/news/arts/Mobydickopera-2010-6-9-95980759.html
«موبی دیک» یا «وال سفید» نوشته «هرمن ملویل» که به عنوان یکی از برجسته ترین کتاب ها در صحنه ادبیات آمریکا شناخته شده، این روزها یک بار دیگردرمحورتوجه و تقدیرمنتقدین قرار گرفته است. البته این بار در ابعادی تازه و درشهر دالاس تکزاس.
«موبی دیک» داستان «کاپیتان آهاب» Ahab وتلاش و جستجوی او برای بازیافتن وال سفید و عظیم الجثه ای است که کشتی او را نابود کرده و یکی از پاهای او هم در این جریان قطع شده است.
این تمثیل و حکایت «خوبی و بدی» که برای نخستین بار درسال ۱۸۵۱ به صورت کتابی به چاپ رسید از تمام خواص یک اپرای باشکوه برخوردار است. این دقیقا همان چیزی است که توجه «جیک هگی» آهنگساز آمریکایی را به خود جلب کرده است.
«هگی» می گوید:«این یکی از مهم ترین داستان های ماجراجویانه ادبیات جهان است که از جنبه های بسیار عمیق انسانی نیز برخوردار است. به همین جهت هم من فکر کردم بسیار مناسبت خواهد داشت اگر ما این داستان را به شکل یک اپرا درآوریم. یعنی کلمات به خاطرتضادها و جنبه های عمیق احساسی که در آن موج می زند به صورت یک اپرا خیلی شنیدنی ترخواهد بود.»
زمانی که رئیس اجرایی «اپرای دالاس» به «جیک هگی» برای ساختن یک اپرای تازه مراجعه کرد، هگی توانست او را قانع کند که این اثرفراموش نشدنی «ملویل» می تواند تبدیل به یک اپرای کم نظیر سه ساعته شود و همین طورهم شد.
الین مک کارتی، هنرمند و طراح جلوه های ویژه که تا کنون بارها برنده جایزه شده و در ساختن آثارمعروف و موفق تئاتر برادوی از جمله «ویکد» Wicked و چند اپرا نیز دست داشته توانست طرح خود را برای پیاده کردن اپرای تازه «موبی دیک» با خواست های نویسنده و کارگردان آن «هگی» تطبیق بدهد.
الین مک کارتی می گوید:«این یک اثر به نهایت شاعرانه است و اگر ما روی صحنه یک کشتی بزرگ درست می کردیم و یک خط افق نشان می دادیم و یک آسمان و یک اقیانوس آنوقت آن حس رومانتیک وشاعرانه درجا از بین می رفت. برای همین هم ما کل صحنه این اپرا را تبدیل به عرشه کشتی کردیم. عرشه ای کامل با دکل، بادبان و زوبین یا نیشتر مخصوص صید نهنگ.»
بن هارپر بازیگر نقش کاپیتان آهاب و خواننده تنور Tenor اپرا، پشت صحنه در حالی که پای چپ خود را تا کرده تا کارکنان پشت صحنه بتوانند آن را ببندند و سپس زیر کت بلند او پنهان کرده و به جای آن یک پایه چوبی به زانوی او وصل کنند می گوید این اپرا یکی از پرچالش ترین کارهایی است که اتا امروز انجام داده است:«خوشبختانه پایم هنگام اجرای برنامه زیاد خواب نمی رود. اما وقتی دربخش دوم وارد صحنه می شوم و می دانم که تا دوساعت دیگر روی صحنه باقی خواهم ماند به خودم می گویم خداکند این پای بسته تا آخرکاردوام بیاورد.»
هارپرمی گوید موسیقی اپرای تازه «موبی دیک» از زیبایی خاصی برخوردار است بخصوص هنگامی که او و خواننده باریتون، مورگان اسمیت هنگامی که «آهاب» تصمیم می گیرد از جستجوی «وال سفید» دست بکشد یک آواز دو صدایی اجرا می کنند، بسیار تاثیر گذار است. این آواز دونفره و آرام با طوفان مهیبی در دریاها و ماجراهای تکان دهنده دیگری ادامه می یابد.
مورگان اسمیت کل اپرای موبی دیک را به شکل یک طوفان می بیند:«شخصیت های از کنترل خارج شده، جنون تدریجی «آهاب»، شخصیت «استارباک» که ناگهان خود را درمقابله با یک شوریدگی عظیم و همه آن چیزهایی که تا کنون به آن باورداشته می بیند.»
اپرای تازه «موبی دیک» درواقع کلمات «ملویل» را لغت به لغت مورد استفاده قرار داده است. بازیگران این اپرا از این که «هگی» توانسته است این عمل غیرممکن را با چنین مهارتی انجام داده و زبان ملویل را به موسیقی تبدیل کند شگفت زده اند. هگی می گوید موبی دیک او را واداشت تا کارآهنگسازی خود را به مراحل تازه و تجربه نشده ای سوق بدهد:«فراز و نشیب های زبان شورانگیز ملویل، زیبایی داستان و عمق شخصیت های کتاب همه و همه مرا به یک قلمرو تازه از آهنگسازی و تفکری برده است که هم اکنون تبدیل به موسیقی روی صحنه شده است.»
جیمز سی تیلور، منتقد موسیقی نشریه «اوپرا» معتقد است «هگی» توانسته است به بهترین نحو این ترجمان موسیقیایی از اثر ادبی و مهم «ملویل» را به صورت یک اپرا ارائه دهد:«اغلب اوقات موسیقی اپرا در آمریکا بر اساس موسیقی دیگری به صورت سنگفرشی و روسازی ساخته می شود. یعنی یک موسیقی تازه با تاثیر از موسیقی یک اثرمعروف جهانی دیگر ساخته می شود اما این بار هگی توانسته است یک اثرکاملا مجزا و غیروابسته به هیچ ساخته دیگری را به دوستداران اپرا ارائه دهد.»
تیلور می گوید:«اغلب اوقات بسیار مشکل است که تماشاگر بتواند از طریق یک اثر تازه موسیقی بلافاصه به عمق داستان فرو برود اما در این مورد بخصوص شما درهمان لحظات اول این موسیقی را می پذیرید و سفرخود را به ژرفای دراماتیک داستان آغاز می کنید.»
تیلور می گوید:«بسیار اپراهای تازه درهمان اوان خلق و پیدایش ازیادها می روند اما «موبی دیک» اثری است که به عقیده من ماندنی خواهد بود.»
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر