سرگذشت یار دبستانی من !
http://mohandestabarzadi.blogfa.com/post-1530.aspx
یار دبستانی من، در سال 1358 متولد شد. ترانه سرا و آهنگساز این ترانه سرود « منصور تهرانی » بود. او این ترانه را برای فیلم « از فریاد تا ترور » سروده بود که خودش نویسنده و کارگردانش هم بود و از « فریدون فروغی» خواسته بود که آن را با صدای گرم خود اجرا کند. فریدون فروغی هم آن را اجرا کرد و در تیتراژ فیلم نیز نام او به عنوان اجرا کننده آواز ثبت شد و دکلمه ای از این ترانه هم با صدای فریدون فروغی در یکی از صحنه های فیلم اجرا شد. در همان سال ها فریدون فروغی این ترانه را به همراه یازده ترانه دیگر با صدای خودش در آلبومی با نام « فتنهٔ چکمه پوش» به صورت زیرزمینی منتشر کرد. منصور تهرانی در یکی از گفت و گوهایش در این مورد تاکید کرده است: « شعر و ترانه یار دبستانی در سال 1358 برای فیلم فریاد تا ترور که نام اولیه آن یار دبستانی بود، از ساخته های خود بنده و با صدای زنده یاد فریدون فروغی خوانده شد». جمشید جم، هم در سال ۱۳۶۱ ترانه یار دبستانی را در آلبومی به همین نام و با تنظیم محمد شمس به بازار روانه کرد. بعدها جمشید جم در گفت و گوهایی با روزنامه ها سرگذشت این ترانه را به رویداد 16 آذر سال 32 پیوند زد و گفت که « یار دبستانى ما ابتدا از سال ۱۳۳۲ آغاز شد و سه یار دبستانى در ۱۶ آذر شهید شدند ». جمشید جم در گفت وگویی دیگر، پیام اصلی این ترانه را « ظلم ستیزی، استکبار و استثمار ستیزی و مبارزه با دیکتاتورهای بزرگ جهان » می‌داند.
از سوی دیگر، منصور تهرانی ترانه سرا و آهنگساز این ترانه سرود و کارگردان فیلم « از فریاد تا ترور » در گفت و گویش با رادیو فردا بدون اشاره به 16 آذر سال 32 ، به شرایط خاص دوران پس از انقلاب و تاثیر آن بر ساخت این اثر اشاره کرد و گفت: « ... مقدار کمی از انقلاب گذشته بود و شاید مقداری ناامیدی و خشم در این ترانه هست » .
اما برخلاف بسیاری از ترانه ها که با گذر زمان فراموش می شوند، ترانه سرود یار دبستانی نه تنها فراموش نشد بلکه هرسال بیش از سال پیش در میان مردم و به ویژه جوانان و دانشجویان شناخته تر شد و همچون زبان حال آن ها، در بیشتر جمع های انتقادی و اعتراضی دانشجویان به نشانه همبستگی جنبش دانشجویی به صورت گروهی و با صدای بلند خوانده شد و پس از سرود ملی « ای ایران » به یکی از پرطرفدار ترین و محبوب ترین سرودهای حماسی و ملی تبدیل شد. منصور تهرانی درباره استقبال دانشجویان از این ترانه سرود می گوید : « صاحب اصلی این ترانه دانشجویان عزیز هستند که وقتی برای اولین بار در سال 1375 دست جمعی در پارک لاله این ترانه را فریاد کردند برای من افتخاری بود »
محبوبیت این ترانه سرود باعث شد که رسانه های دولتی طی سال های پس از انقلاب در مناسبت های خاص از آن بهره برداری کنند و حتا در زمان جنگ تحمیلی در سال 1367 برای اولین بار سرودی با عنوان « یاور تخریب چی من » بر بنیان ملودی « یار دبستانی من» اما با شعری متفاوت خوانده شد. ترانه سرود ماندگار « یار دبستانی من » تاکنون با صدای خوانندگان مختلفی اجرا شده است.پس از فریدون فروغی و جمشید جم، در سال 1382خواننده دیگری به نام « خشایار اعتمادی » نسخه ناموفقی از آن را برای تیتراژ پایانی و یکی از صحنه های فیلم سینمایی « کُما » به کارگردانی « آرش معیریان » به اجرا در آورد که به همراه تصاویری نامرتبط با محتوای ترانه پخش شد.
ولی یکی از بهترین اجراهایی که از این ترانه سرود در دست است، اجرایی با صدای خود سراینده و آهنگساز آن یعنی «منصور تهرانی » در سال 1387 و در آلبوم « ترانه سرا » است که « عبدالله یگانه » کار تنظیم آن را برعهده گرفته و نوازندگی پن فلوت آن را نیز خوان کارلوس ( فلوتیست بولیویایی ) به صورت افتخاری در سپاس و احترام به دانشجویان ایران برعهده داشته است. البته پیش از آن و در سال 1382 نسخه ای با تصویر و صدای منصور تهرانی در ویدئو کلیپی به نام «یار دبستانی من » و در پشتیبانی از جنبش های دانشجویان اجرا شد که می تواند به خوبی روایت گر انگیزه های منصور تهرانی از سرودن و ساختن این اثر ماندگار باشد.
اما سرگذشت یار دبستانی به همین جا ختم نمی شود؛ چون پای آهنگ یار دبستانی به رقابت های انتخاباتی ریاست جمهوری نیز کشیده شد. یک بار در سال 1384 و در جریان مبارزات انتخاباتی، آهنگ این ترانه با شعری متفاوت و در ستایش از محمود احمدی نژاد توسط فردی که خود را دبیر آموزش و پرورش معرفی می کرد به نام « سید علی میرکاظمی » ساخته شد و 8 نفر از نوجوان مسجد بعثت افسریه در تهران آن را اجرا کردند و محمود احمدی نژاد را فردی «عاشق خدمت و جهاد ، ریشه کن فقر و فساد ، موافق علم و سواد » خواندند. این سرود با واکنش های متفاوتی رو به رو شد و حتا پس از انتخابات چند بار از شبکه های مختلف سیمای جمهوری اسلامی همچون « جام جم » پخش شد که با انتقاد برخی اشخاص و احزاب مواجه شد. به همین خاطر علی میر کاظمی قسمت هایی از شعر قبلی را تغییر داد و سرود دومی ساخت که برای اولین بار در روز دهم تیرماه در برابر احمدی نژاد به اجرا در آمد.
اما بار دیگر در جریان انتخابات ریاست جمهوری دهم و رویدادهای تیرماه سال 88 ، نسخه خوبی از سرود یار دبستانی با صدای خانم نوشین (خواننده راک مقیم آلمان) منتشر شد و البته دو سال پیشتر از آن فرامرز آصف هم با الهام از یار دبستانی، تک ترانه ای را به همین نام اما با شعری متفاوت اجرا کرده بود که ویدئو کلیپ آن نیز با تصاویری از اعتراض های مردمی تیرماه 88 به همین مناسبت تهیه و پخش شد. یکی دیگر از اجراهای این سرود توسط گروهی چهارنفره با نام های « تفرشی ، مسیحا ، خاندان ، لهراسبی » به صورت ترکیبی با سرود ای ایران و سرود خلبانان انجام شد. همچنین اجرایی از آن به صورت همخوانی نیز در دسترس است.
به این ترتیب ترانه سرود « یار دستانی من » سرگذشت پرحادثه ای را پشت سر گذاشته است و در گذر ۳۰ سال تاریخ پر التهاب ایران به عنوان یکی از محبوب ترین سرودهای حماسی در آمده و از پرده سینما تا دانشگاه ها و خیابان های ایران در میان چند نسل از جوانان آزادی خواه ایرانی شورآفریده است و به نظر می رسد که در سال های آینده نیز نسل های دیگری از هنرمندان ایرانی باز این ترانه ماندگار را از خیابان ها به پرده سینما ها و روی صحنه موسیقی ایران بکشانند و اجراهای متفاوت دیگری از این ترانه سرود را برای دوستدارانش به ارمغان آورند.
اما باید امیدوار بود که در آینده روند این بازخوانی ها به گونه ای باشد که همچون گذشته شاهد پایمال شدن حقوق معنوی و مادی ترانه سرا و آهنگساز این اثر ماندگار نباشیم.
یار دبستانی من،
با من و همراه منی
چوب الف بر سر ما،
بغض من و آه منی
حک شده اسم من و تو،
رو تن این تخته سیاه
ترکهٔ بیداد و ستم
مونده هنوز رو تن ما
دشت بی فرهنگی ما
هرز تمومه علفاش
خوب، اگه خوب
بد، اگه بد
مُرده دلای آدماش
دست من و تو باید این
پرده‌ها رو پاره کنه
کی می تونه جز من و تو
درد ما رو چاره کنه
یار دبستانی من...
لینک اجراهای متفاوت از سرود یار دبستانی من . ( روی نشانه + کلیک کنید ) :
- دکلمه یار دبستانی من با صدای فریدون فروغی در فیلم « از فریاد تا ترور» : +
- ترانه سرود یار دبستانی من در تیتراژ آغازین فیلم « از فریاد تا ترور » : +
- ترانه سرود یار دبستانی من با صدای فریدون فروغی: +
- ترانه سرود یار دبستانی من با صدای جمشید جم : +
- کلیپ یار دبستانی من با صدای خشایار اعتمادی در صحنه ای از فیلم کُما: +
- یار دبستانی من با صدای خشایار اعتمادی برگرفته از فیلم کُما: +
- ترانه سرود یار دبستانی من با صدای منصور تهرانی در آلبوم ترانه سرا : +
- اجرای دیگری از ترانه سرود یاردبستانی من با صدای منصور تهرانی: +
- ویدئو کلیپ یاردبستانی من با صدا و تصویر منصور تهرانی: +
- ترانه یار دبستانی با صدای نوشین ( خواننده مقیم آلمان ) : +
- اجرای ترکیبی یار دبستانی توسط گروه چهارنفره : +
- اجرای سرود یار دبستانی به صورت همخوانی: +
- اجرای تاثیرگذار آهنگ یار دبستانی توسط یک نوازنده دوره گرد در کنار خیابان : +
- اجرای یار دبستانی من توسط یک دختر خانم خارجی : +
- یار دبستانی به سبک فرامرز آصف: +
- ترانه ای در ستایش محمود احمدی نژاد با آهنگ یار دبستانی ولی با شعری متفاوت : +
- اجرای دوم ترانه در ستایش محمود احمدی نژاد با آهنگ یار دبستانی: +
- صحنه ای از اجرای ترانه در وصف احمدی نژاد و در حضور خودش: +
- نقد ترانه یار دبستانی من +
00:44 AM | ویراستار | سرودها و ترانه های ایران زمین | پیام ها [12]
+ نوشته شده توسط در شنبه سی و یکم مرداد 1388
http://mohandestabarzadi.blogfa.com/post-1530.aspx
یار دبستانی من، در سال 1358 متولد شد. ترانه سرا و آهنگساز این ترانه سرود « منصور تهرانی » بود. او این ترانه را برای فیلم « از فریاد تا ترور » سروده بود که خودش نویسنده و کارگردانش هم بود و از « فریدون فروغی» خواسته بود که آن را با صدای گرم خود اجرا کند. فریدون فروغی هم آن را اجرا کرد و در تیتراژ فیلم نیز نام او به عنوان اجرا کننده آواز ثبت شد و دکلمه ای از این ترانه هم با صدای فریدون فروغی در یکی از صحنه های فیلم اجرا شد. در همان سال ها فریدون فروغی این ترانه را به همراه یازده ترانه دیگر با صدای خودش در آلبومی با نام « فتنهٔ چکمه پوش» به صورت زیرزمینی منتشر کرد. منصور تهرانی در یکی از گفت و گوهایش در این مورد تاکید کرده است: « شعر و ترانه یار دبستانی در سال 1358 برای فیلم فریاد تا ترور که نام اولیه آن یار دبستانی بود، از ساخته های خود بنده و با صدای زنده یاد فریدون فروغی خوانده شد». جمشید جم، هم در سال ۱۳۶۱ ترانه یار دبستانی را در آلبومی به همین نام و با تنظیم محمد شمس به بازار روانه کرد. بعدها جمشید جم در گفت و گوهایی با روزنامه ها سرگذشت این ترانه را به رویداد 16 آذر سال 32 پیوند زد و گفت که « یار دبستانى ما ابتدا از سال ۱۳۳۲ آغاز شد و سه یار دبستانى در ۱۶ آذر شهید شدند ». جمشید جم در گفت وگویی دیگر، پیام اصلی این ترانه را « ظلم ستیزی، استکبار و استثمار ستیزی و مبارزه با دیکتاتورهای بزرگ جهان » می‌داند.
از سوی دیگر، منصور تهرانی ترانه سرا و آهنگساز این ترانه سرود و کارگردان فیلم « از فریاد تا ترور » در گفت و گویش با رادیو فردا بدون اشاره به 16 آذر سال 32 ، به شرایط خاص دوران پس از انقلاب و تاثیر آن بر ساخت این اثر اشاره کرد و گفت: « ... مقدار کمی از انقلاب گذشته بود و شاید مقداری ناامیدی و خشم در این ترانه هست » .
اما برخلاف بسیاری از ترانه ها که با گذر زمان فراموش می شوند، ترانه سرود یار دبستانی نه تنها فراموش نشد بلکه هرسال بیش از سال پیش در میان مردم و به ویژه جوانان و دانشجویان شناخته تر شد و همچون زبان حال آن ها، در بیشتر جمع های انتقادی و اعتراضی دانشجویان به نشانه همبستگی جنبش دانشجویی به صورت گروهی و با صدای بلند خوانده شد و پس از سرود ملی « ای ایران » به یکی از پرطرفدار ترین و محبوب ترین سرودهای حماسی و ملی تبدیل شد. منصور تهرانی درباره استقبال دانشجویان از این ترانه سرود می گوید : « صاحب اصلی این ترانه دانشجویان عزیز هستند که وقتی برای اولین بار در سال 1375 دست جمعی در پارک لاله این ترانه را فریاد کردند برای من افتخاری بود »
محبوبیت این ترانه سرود باعث شد که رسانه های دولتی طی سال های پس از انقلاب در مناسبت های خاص از آن بهره برداری کنند و حتا در زمان جنگ تحمیلی در سال 1367 برای اولین بار سرودی با عنوان « یاور تخریب چی من » بر بنیان ملودی « یار دبستانی من» اما با شعری متفاوت خوانده شد. ترانه سرود ماندگار « یار دبستانی من » تاکنون با صدای خوانندگان مختلفی اجرا شده است.پس از فریدون فروغی و جمشید جم، در سال 1382خواننده دیگری به نام « خشایار اعتمادی » نسخه ناموفقی از آن را برای تیتراژ پایانی و یکی از صحنه های فیلم سینمایی « کُما » به کارگردانی « آرش معیریان » به اجرا در آورد که به همراه تصاویری نامرتبط با محتوای ترانه پخش شد.
ولی یکی از بهترین اجراهایی که از این ترانه سرود در دست است، اجرایی با صدای خود سراینده و آهنگساز آن یعنی «منصور تهرانی » در سال 1387 و در آلبوم « ترانه سرا » است که « عبدالله یگانه » کار تنظیم آن را برعهده گرفته و نوازندگی پن فلوت آن را نیز خوان کارلوس ( فلوتیست بولیویایی ) به صورت افتخاری در سپاس و احترام به دانشجویان ایران برعهده داشته است. البته پیش از آن و در سال 1382 نسخه ای با تصویر و صدای منصور تهرانی در ویدئو کلیپی به نام «یار دبستانی من » و در پشتیبانی از جنبش های دانشجویان اجرا شد که می تواند به خوبی روایت گر انگیزه های منصور تهرانی از سرودن و ساختن این اثر ماندگار باشد.
اما سرگذشت یار دبستانی به همین جا ختم نمی شود؛ چون پای آهنگ یار دبستانی به رقابت های انتخاباتی ریاست جمهوری نیز کشیده شد. یک بار در سال 1384 و در جریان مبارزات انتخاباتی، آهنگ این ترانه با شعری متفاوت و در ستایش از محمود احمدی نژاد توسط فردی که خود را دبیر آموزش و پرورش معرفی می کرد به نام « سید علی میرکاظمی » ساخته شد و 8 نفر از نوجوان مسجد بعثت افسریه در تهران آن را اجرا کردند و محمود احمدی نژاد را فردی «عاشق خدمت و جهاد ، ریشه کن فقر و فساد ، موافق علم و سواد » خواندند. این سرود با واکنش های متفاوتی رو به رو شد و حتا پس از انتخابات چند بار از شبکه های مختلف سیمای جمهوری اسلامی همچون « جام جم » پخش شد که با انتقاد برخی اشخاص و احزاب مواجه شد. به همین خاطر علی میر کاظمی قسمت هایی از شعر قبلی را تغییر داد و سرود دومی ساخت که برای اولین بار در روز دهم تیرماه در برابر احمدی نژاد به اجرا در آمد.
اما بار دیگر در جریان انتخابات ریاست جمهوری دهم و رویدادهای تیرماه سال 88 ، نسخه خوبی از سرود یار دبستانی با صدای خانم نوشین (خواننده راک مقیم آلمان) منتشر شد و البته دو سال پیشتر از آن فرامرز آصف هم با الهام از یار دبستانی، تک ترانه ای را به همین نام اما با شعری متفاوت اجرا کرده بود که ویدئو کلیپ آن نیز با تصاویری از اعتراض های مردمی تیرماه 88 به همین مناسبت تهیه و پخش شد. یکی دیگر از اجراهای این سرود توسط گروهی چهارنفره با نام های « تفرشی ، مسیحا ، خاندان ، لهراسبی » به صورت ترکیبی با سرود ای ایران و سرود خلبانان انجام شد. همچنین اجرایی از آن به صورت همخوانی نیز در دسترس است.
به این ترتیب ترانه سرود « یار دستانی من » سرگذشت پرحادثه ای را پشت سر گذاشته است و در گذر ۳۰ سال تاریخ پر التهاب ایران به عنوان یکی از محبوب ترین سرودهای حماسی در آمده و از پرده سینما تا دانشگاه ها و خیابان های ایران در میان چند نسل از جوانان آزادی خواه ایرانی شورآفریده است و به نظر می رسد که در سال های آینده نیز نسل های دیگری از هنرمندان ایرانی باز این ترانه ماندگار را از خیابان ها به پرده سینما ها و روی صحنه موسیقی ایران بکشانند و اجراهای متفاوت دیگری از این ترانه سرود را برای دوستدارانش به ارمغان آورند.
اما باید امیدوار بود که در آینده روند این بازخوانی ها به گونه ای باشد که همچون گذشته شاهد پایمال شدن حقوق معنوی و مادی ترانه سرا و آهنگساز این اثر ماندگار نباشیم.
یار دبستانی من،
با من و همراه منی
چوب الف بر سر ما،
بغض من و آه منی
حک شده اسم من و تو،
رو تن این تخته سیاه
ترکهٔ بیداد و ستم
مونده هنوز رو تن ما
دشت بی فرهنگی ما
هرز تمومه علفاش
خوب، اگه خوب
بد، اگه بد
مُرده دلای آدماش
دست من و تو باید این
پرده‌ها رو پاره کنه
کی می تونه جز من و تو
درد ما رو چاره کنه
یار دبستانی من...
لینک اجراهای متفاوت از سرود یار دبستانی من . ( روی نشانه + کلیک کنید ) :
- دکلمه یار دبستانی من با صدای فریدون فروغی در فیلم « از فریاد تا ترور» : +
- ترانه سرود یار دبستانی من در تیتراژ آغازین فیلم « از فریاد تا ترور » : +
- ترانه سرود یار دبستانی من با صدای فریدون فروغی: +
- ترانه سرود یار دبستانی من با صدای جمشید جم : +
- کلیپ یار دبستانی من با صدای خشایار اعتمادی در صحنه ای از فیلم کُما: +
- یار دبستانی من با صدای خشایار اعتمادی برگرفته از فیلم کُما: +
- ترانه سرود یار دبستانی من با صدای منصور تهرانی در آلبوم ترانه سرا : +
- اجرای دیگری از ترانه سرود یاردبستانی من با صدای منصور تهرانی: +
- ویدئو کلیپ یاردبستانی من با صدا و تصویر منصور تهرانی: +
- ترانه یار دبستانی با صدای نوشین ( خواننده مقیم آلمان ) : +
- اجرای ترکیبی یار دبستانی توسط گروه چهارنفره : +
- اجرای سرود یار دبستانی به صورت همخوانی: +
- اجرای تاثیرگذار آهنگ یار دبستانی توسط یک نوازنده دوره گرد در کنار خیابان : +
- اجرای یار دبستانی من توسط یک دختر خانم خارجی : +
- یار دبستانی به سبک فرامرز آصف: +
- ترانه ای در ستایش محمود احمدی نژاد با آهنگ یار دبستانی ولی با شعری متفاوت : +
- اجرای دوم ترانه در ستایش محمود احمدی نژاد با آهنگ یار دبستانی: +
- صحنه ای از اجرای ترانه در وصف احمدی نژاد و در حضور خودش: +
- نقد ترانه یار دبستانی من +
00:44 AM | ویراستار | سرودها و ترانه های ایران زمین | پیام ها [12]
+ نوشته شده توسط در شنبه سی و یکم مرداد 1388
پستها
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر