باغ
نگارستان تهران؛ محل قتل قائم مقام جذابیت گردشگری امروز
ایران وایر: تهران- رامین سالمی، شهروند خبرنگار
ایران وایر: تهران- رامین سالمی، شهروند خبرنگار
http://iranscope.blogspot.com/2015/11/blog-post_55.html
من به جاهای تاریخی علاقه زیادی دارم و همیشه دوست دارم وقت های آزادم را به دیدن این نقاط بگذارنم. یکی از جاهای خیلی خوب که هر کسی می تواند یک روز کامل وقتش را در آن بگذراند و از دیدن طبیعت، آثار هنری مثل نقاشی و تصویر سازی و همچنین دیدن یک بنای تاریخی لذت ببرد جایی است در تهران به اسم باغ نگارستان.
گفته شده به دليل وجود نقاشي‌ها و نگاره‌هاي متعددي از فتحعلي‌شاه و درباريان او در ساختمان‌هاي مختلف، اين باغ به نگارستان شهرت يافت.
باغ نگارستان محلی است که قائم مقام فراهانی توسط عوامل محمد شاه قاجار در آن کشته شد، این محل حالا به یکی از جذابیت های توریستی و زیبای تهران تبدیل شده است. شرح چگونگی کشته شدن قائم مقام در این محل را در آخر همین مطلب به نقل مهدی بامداد در کتاب «شرح حال رجال ایران» نوشته ام.
باغ نگارستان در منطقه بهارستان واقع شده است و از مترو بهارستان تا این باغ به صورت پیاده 10 تا 15 دقیقه پیاده روی بیشتر فاصله نیست. اما در این باغ زیبا می توانید برای چندین ساعت از خیابان های پر ترافیک و پر سر و صدای شهر و همچنین ازدحام جمعیت و دود و دم دور باشید.
در این قصرـ باغ، عمارت‌ها و تالارهای باشکوهی همچون عمارت دلگشا، تالار سلام، تالار قلمدان و چند حوضخانه بر پا شد.
در وسط باغ نگارستان مجسمه‌ای از فردوسی قرار دارد که توسط هنرمندی فرانسوی ساخته شده‌است. گفته می‌شود این هنرمند با خواندن شاهنامه فردوسی و تصویرسازی که از چهره او با توجه به اشعارش داشته، این مجسمه را خلق کرده‌است.
در حیاط همین مجموعه همچنین چندین حوض آب زیبا قرار دارد که روی سط ح آب ان پر شده است از نیلوفر آبی کمیاب که در فصل تابستان هم گل می دهد و زیبایی بسیاری به این محوطه می دهد. علاوه بر این حیاط این باغ پر است از درختان چنار و سروهای سر به فلک کشیده که سایه آنها در فصل تابستان تصویری رویایی دارد.
همچنین مدرسه صنایع مستظرفه و اولین دانشرا هم در باغ نگارستان شکل‌گیری شده است، در شمال غربی باغ نگارستان کتابخانه‌ای قرار دارد که پروین اعتصامی معاونت آنرا بر عهده داشته‌است.
در طول بيش از نيم قرن، تعداد زيادي از شخصيت‌هاي علمي، ادبي و هنري کشور چون: ملک‌الشعرای بهار، کاظم عصار، علي‌اکبر دهخدا، بديع‌الزمان فروزانفر، علي‌نقي وزيري، جلال‌الدين همایی، سعيد نفيسي، محمود حسابي، ابراهيم پورداوود، غلامحسين صديقي، پرويز خانلري، محمد معين، محمدابراهيم باستاني پاريزي، علي‌محمد کاردان و... در اين مجموعة تاريخي به تحصيل و تدريس علم پرداخته‌اند.
سال 91 ارتباطاتی بین دانشگاه تهران و معاونت فرهنگی این دانشگاه با سازمان زیبا سازی شهر تهران برقرارشد. از آنجایی که سازمان زیبا سازی شهرداری شروع به جمع آوری آثاری از کمال‌الملک و شاگردان او کرده‌بود و تعدادی از این شاگردان نیز در مدرسه صنایع مستظرفه باغ نگارستان تعلیم دیده و بسیاری از این شاگردان از استادان و دانشجویان دانشگاه تهران بودند، پیشنهاد راه‌اندازی موزه کمال‌الملک داده شد. این پیشنهاد می‌توانست در راستای معرفی ارزنده برخی از مفاخر هنرهای زیبای دانشگاه تهران باشد. از این رو تفاهم نامه‌ای برای راه‌اندازی موزه کمال الملک در باغ موزه نگارستان منعقد شد.
طبق این تفاهم‌نامه سازمان زیبا سازی شهرداری تهران متعهد شد تا حدود 180 اثر از آثار شاگردان کمال‌الملک همچون ابوالحسن صدیقی، اسماعیل آشتیانی و... را شامل می‌شود در اختیار موزه کمال‌الملک باغ نگارستان بگذارد و هزینه های اولیه برپایی این موزه را نیز متقبل شود. این موزه راه افتاده است و علاقمندان می توانند بخشی از وقت خود را به دیدن این اثار در باغ نگارستان بگذرانند
طبق اطلاعاتی که من به دست آوردم سابقه ساخت این محوطه بزرگ به دوره قاجاریه بر می گردد و سالهای زیادی این محل به دانشگاه تهران تعلق داشت و درش را بسته بودند. اما از دو سه سال پیش این محل مرمت شد و در آن به روی همگان گشوده شد و حالا با موزه و کافه ای که در ان راه اندازی شده است هر روز میزبان افراد زیادی است که برای دیدن زیبایی های این جا می آیند.
در اطلاعاتی که روی بروشور تبلیغاتی این مجموعه خوانده ام، باغ نگارستان قبلا به اسم قصر نگارستان مشهور بود و بين سال‌هاي 1228-1222 هـ .ق. به فرمان فتحعلي‌شاه قاجار، با هدف ايجاد يک مرکز ييلاقي ـ حکومتي در خارج از دارالخلافه تهران ساخته شد.
مهدی بامداد در کتاب «شرح حال رجال ایران» درباره قتل قائم مقام فراهانی می‌نویسد: در غروب روز ۲۴ صفر ۱۲۵۱ هجری قمری، قائم مقام از طرف شاه به وسیله پیش‌خدمتی به قصر نگارستان احضار می‌شود، قائم مقام پس از وارد شدن می‌پرسد: شاه کجا تشریف دارند؟ اشخاصی که برای انجام این خدمت مامور هستند می‌گویند: در عمارت سر در، قائم مقام بالا می‌رود و می‌بیند شاهی در سر در نیست، می‌پرسد پس کجا تشریف دارند؟ می‌گویند تشریف خواهند آورد.
قائم مقام نماز مغرب و عشا، را می‌خواند و بعد از نماز اظهار می‌کند اگر شاه به من فرمایشی ندارند بهتر این است که بروم چون که منزل دوستی وعده کرده‌ام و انتظار مرا دارد، ماموران نگاهداری او می‌گویند: شاه فرموده‌اند چون کار لازمی با شما دارم از اینجا خارج نشوید تا من شما را به حضور بطلبم. قائم مقام می‌گوید: پس قدری استراحت می‌کنم و شال کمر را باز کرده زیر سر می‌گذارد و جبه را بر روی خود کشیده می‌خوابد، دو ساعت از شب گذشته بیدار می‌شود و می‌پرسد: اگر شاه تشریف نمی‌آورند من بروم خدمتشان ببینم چه فرمایشی دارند و باز همان جواب‌ها را که می‌شنوند به طور مزاح می‌گوید: پس من اینجا محبوسم! جواب می‌دهند: شاید! گویند در این حال در اتاق قدم زده و این شعر را با ناخن به دیوار می‌نویسد:
روزگار است اینکه گه عزت دهد گه خوار دارد / چرخ بازیگر از این بازیچه‌ها بسیار دارد
قائم مقام مدت ۶ روز در حوضخانه قصر نگارستان نگهداری می‌شود و در این مدت به او آب و غذایی نمی‌دهند تا شاید از گرسنگی بمیرد و مرگش طبیعی باشد. با زنده ماندن او که قوای جسمی‌اش به سبب حبس در این شرایط، به شدت تحلیل رفته بود گروهی برای قتل وی راهی حوضخانه شدند. مهدی بامداد می‌نویسد: «شب آخر ماه صفر اسمعیل‌خان قراچه‌داغی که یکی از اشقیا و سرهنگ فراشخانه میرغضب‌باشی بود با چند میرغضب وارد حوضخانه شده بر سر او ریخته، او را بر زمین می‌زنند، قائم مقام با وجود ضعف و ناتوانی که دارد برای استخلاص خود مقاومت می‌کند به طوری که بازوان او مجروح شده خون جاری می‌گردد، بالاخره دستمالی در حلق او فرو برده و او را خفه می‌کنند...»
من به جاهای تاریخی علاقه زیادی دارم و همیشه دوست دارم وقت های آزادم را به دیدن این نقاط بگذارنم. یکی از جاهای خیلی خوب که هر کسی می تواند یک روز کامل وقتش را در آن بگذراند و از دیدن طبیعت، آثار هنری مثل نقاشی و تصویر سازی و همچنین دیدن یک بنای تاریخی لذت ببرد جایی است در تهران به اسم باغ نگارستان.
گفته شده به دليل وجود نقاشي‌ها و نگاره‌هاي متعددي از فتحعلي‌شاه و درباريان او در ساختمان‌هاي مختلف، اين باغ به نگارستان شهرت يافت.
باغ نگارستان محلی است که قائم مقام فراهانی توسط عوامل محمد شاه قاجار در آن کشته شد، این محل حالا به یکی از جذابیت های توریستی و زیبای تهران تبدیل شده است. شرح چگونگی کشته شدن قائم مقام در این محل را در آخر همین مطلب به نقل مهدی بامداد در کتاب «شرح حال رجال ایران» نوشته ام.
باغ نگارستان در منطقه بهارستان واقع شده است و از مترو بهارستان تا این باغ به صورت پیاده 10 تا 15 دقیقه پیاده روی بیشتر فاصله نیست. اما در این باغ زیبا می توانید برای چندین ساعت از خیابان های پر ترافیک و پر سر و صدای شهر و همچنین ازدحام جمعیت و دود و دم دور باشید.
در این قصرـ باغ، عمارت‌ها و تالارهای باشکوهی همچون عمارت دلگشا، تالار سلام، تالار قلمدان و چند حوضخانه بر پا شد.
در وسط باغ نگارستان مجسمه‌ای از فردوسی قرار دارد که توسط هنرمندی فرانسوی ساخته شده‌است. گفته می‌شود این هنرمند با خواندن شاهنامه فردوسی و تصویرسازی که از چهره او با توجه به اشعارش داشته، این مجسمه را خلق کرده‌است.
در حیاط همین مجموعه همچنین چندین حوض آب زیبا قرار دارد که روی سط ح آب ان پر شده است از نیلوفر آبی کمیاب که در فصل تابستان هم گل می دهد و زیبایی بسیاری به این محوطه می دهد. علاوه بر این حیاط این باغ پر است از درختان چنار و سروهای سر به فلک کشیده که سایه آنها در فصل تابستان تصویری رویایی دارد.
همچنین مدرسه صنایع مستظرفه و اولین دانشرا هم در باغ نگارستان شکل‌گیری شده است، در شمال غربی باغ نگارستان کتابخانه‌ای قرار دارد که پروین اعتصامی معاونت آنرا بر عهده داشته‌است.
در طول بيش از نيم قرن، تعداد زيادي از شخصيت‌هاي علمي، ادبي و هنري کشور چون: ملک‌الشعرای بهار، کاظم عصار، علي‌اکبر دهخدا، بديع‌الزمان فروزانفر، علي‌نقي وزيري، جلال‌الدين همایی، سعيد نفيسي، محمود حسابي، ابراهيم پورداوود، غلامحسين صديقي، پرويز خانلري، محمد معين، محمدابراهيم باستاني پاريزي، علي‌محمد کاردان و... در اين مجموعة تاريخي به تحصيل و تدريس علم پرداخته‌اند.
سال 91 ارتباطاتی بین دانشگاه تهران و معاونت فرهنگی این دانشگاه با سازمان زیبا سازی شهر تهران برقرارشد. از آنجایی که سازمان زیبا سازی شهرداری شروع به جمع آوری آثاری از کمال‌الملک و شاگردان او کرده‌بود و تعدادی از این شاگردان نیز در مدرسه صنایع مستظرفه باغ نگارستان تعلیم دیده و بسیاری از این شاگردان از استادان و دانشجویان دانشگاه تهران بودند، پیشنهاد راه‌اندازی موزه کمال‌الملک داده شد. این پیشنهاد می‌توانست در راستای معرفی ارزنده برخی از مفاخر هنرهای زیبای دانشگاه تهران باشد. از این رو تفاهم نامه‌ای برای راه‌اندازی موزه کمال الملک در باغ موزه نگارستان منعقد شد.
طبق این تفاهم‌نامه سازمان زیبا سازی شهرداری تهران متعهد شد تا حدود 180 اثر از آثار شاگردان کمال‌الملک همچون ابوالحسن صدیقی، اسماعیل آشتیانی و... را شامل می‌شود در اختیار موزه کمال‌الملک باغ نگارستان بگذارد و هزینه های اولیه برپایی این موزه را نیز متقبل شود. این موزه راه افتاده است و علاقمندان می توانند بخشی از وقت خود را به دیدن این اثار در باغ نگارستان بگذرانند
طبق اطلاعاتی که من به دست آوردم سابقه ساخت این محوطه بزرگ به دوره قاجاریه بر می گردد و سالهای زیادی این محل به دانشگاه تهران تعلق داشت و درش را بسته بودند. اما از دو سه سال پیش این محل مرمت شد و در آن به روی همگان گشوده شد و حالا با موزه و کافه ای که در ان راه اندازی شده است هر روز میزبان افراد زیادی است که برای دیدن زیبایی های این جا می آیند.
در اطلاعاتی که روی بروشور تبلیغاتی این مجموعه خوانده ام، باغ نگارستان قبلا به اسم قصر نگارستان مشهور بود و بين سال‌هاي 1228-1222 هـ .ق. به فرمان فتحعلي‌شاه قاجار، با هدف ايجاد يک مرکز ييلاقي ـ حکومتي در خارج از دارالخلافه تهران ساخته شد.
مهدی بامداد در کتاب «شرح حال رجال ایران» درباره قتل قائم مقام فراهانی می‌نویسد: در غروب روز ۲۴ صفر ۱۲۵۱ هجری قمری، قائم مقام از طرف شاه به وسیله پیش‌خدمتی به قصر نگارستان احضار می‌شود، قائم مقام پس از وارد شدن می‌پرسد: شاه کجا تشریف دارند؟ اشخاصی که برای انجام این خدمت مامور هستند می‌گویند: در عمارت سر در، قائم مقام بالا می‌رود و می‌بیند شاهی در سر در نیست، می‌پرسد پس کجا تشریف دارند؟ می‌گویند تشریف خواهند آورد.
قائم مقام نماز مغرب و عشا، را می‌خواند و بعد از نماز اظهار می‌کند اگر شاه به من فرمایشی ندارند بهتر این است که بروم چون که منزل دوستی وعده کرده‌ام و انتظار مرا دارد، ماموران نگاهداری او می‌گویند: شاه فرموده‌اند چون کار لازمی با شما دارم از اینجا خارج نشوید تا من شما را به حضور بطلبم. قائم مقام می‌گوید: پس قدری استراحت می‌کنم و شال کمر را باز کرده زیر سر می‌گذارد و جبه را بر روی خود کشیده می‌خوابد، دو ساعت از شب گذشته بیدار می‌شود و می‌پرسد: اگر شاه تشریف نمی‌آورند من بروم خدمتشان ببینم چه فرمایشی دارند و باز همان جواب‌ها را که می‌شنوند به طور مزاح می‌گوید: پس من اینجا محبوسم! جواب می‌دهند: شاید! گویند در این حال در اتاق قدم زده و این شعر را با ناخن به دیوار می‌نویسد:
روزگار است اینکه گه عزت دهد گه خوار دارد / چرخ بازیگر از این بازیچه‌ها بسیار دارد
قائم مقام مدت ۶ روز در حوضخانه قصر نگارستان نگهداری می‌شود و در این مدت به او آب و غذایی نمی‌دهند تا شاید از گرسنگی بمیرد و مرگش طبیعی باشد. با زنده ماندن او که قوای جسمی‌اش به سبب حبس در این شرایط، به شدت تحلیل رفته بود گروهی برای قتل وی راهی حوضخانه شدند. مهدی بامداد می‌نویسد: «شب آخر ماه صفر اسمعیل‌خان قراچه‌داغی که یکی از اشقیا و سرهنگ فراشخانه میرغضب‌باشی بود با چند میرغضب وارد حوضخانه شده بر سر او ریخته، او را بر زمین می‌زنند، قائم مقام با وجود ضعف و ناتوانی که دارد برای استخلاص خود مقاومت می‌کند به طوری که بازوان او مجروح شده خون جاری می‌گردد، بالاخره دستمالی در حلق او فرو برده و او را خفه می‌کنند...»
منبع:
----------------------
پستها
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر