پنجشنبه، شهریور ۲۶، ۱۳۹۴

ایران پس از توافق هسته ای چه کار می خواهد بکند

ایران پس از توافق هسته ای چه کار می خواهد بکند

هنوز در محافل سیاسی ایران بحثها ادامه دارد که توافق اتمی وین خوب است یا بد. از همان زمان تفاهمنامه لوزان گفته شد که فرض کنیم این عهدنامه ترکمانچای است (1). اگر عهدنامه ترکمانچای را هنوز دو قرن بعد مورخان درباره اش بحث می کنند، مطمئناً درباره این توافق هم سالیان سال بحثها ادامه خواهد داشت. اما اینکه نه تنها در میان مورخان و سیاستمداران بلکه در میان مردم ایران و آمریکا موضوع از نو مطرح می شود برای جهت دادن به آراء مردم در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری در آمریکا و نیز انتخابات مجلس در ایران است در صورتیکه اساساً توافق هسته ای وین بین ایران و کشورهای پنج بعلاوه یک نهایی شده است و مگر برای مورخان، خود موضوع توافق و این بحثها ارزشی ندارند.
 
واقعیت این است که دولت آمریکا این توافق را به دو دلیل هرچه فوری تر پذیرفت. اولی حاد شدن موضوع داعش در خاورمیانه بود (2). دومین دلیل هم این بود که اوباما می خواهد مطمئن شود تا پایان دوره ریاست جمهوری اش قیمت نفت ارزان بماند و این اقدام را در این راستا دیده، هرچند در عمل ممکن است تأثیر معکوس بگذارد. عجله ایران هم برای امضاء توافق، لغو تحریمهای نفتی بود که به هدف اوباما نیز نزدیک بود. البته ایران چندان تمایلی برای سپر بلا شدن در جنگ با داعش از خود نشان نمی دهد (3).
 
حالا سؤال این است که ایران با این توافق می خواهد چه کار کند؟ برداشته شدن تدریجی تحریمها باید با گسترش روابط دیپلماتیک با آمریکا همراه شود (4) وگرنه نه پولهای ایران به این زودی ها برخواهد گشت و نه سرمایه گذاران بین المللی اعتماد کافی پیدا خواهند کرد که در صنایع نفت ایران که نیاز شدیدی به نوسازی دارد، پول بریزند. ولیکن با شعار "مرگ بر آمریکا" بر دیوارهای شهر تهران و در برنامه های نماز جمعه نمی شود روابط دیپلماتیک را توسعه داد. شب گذشته کریس کریستی کاندیدای ریاست جمهوری از حزب جمهوریخواه در مناظره تلویزیونی دوم کاندیداهای جمهوریخواه در شبکه سی اِن اِن دقیقاً بر این نکته شعارهای "مرگ بر آمریکا" در ایران انگشت گذاشت که مسأله مردم آمریکا است. نمی شود به مردم بگویی همه این شعارهای افراد شبه دولتی در ایران برای مصرف داخلی است. فرض کنید در آمریکا مقامات دولتی صبح تا شب شعار "مرگ بر ایران" راه می انداختند و عواملشان بر ساختمانهای شهر نیویورک چنین شعارهایی می نوشتند، آیا طرفداران روابط با آمریکا در ایران می توانستند در این عصر ارتباطات به مردم ایران بگویند که چنین شعارهای مقامات آمریکایی فقط برای مصرف داخلی است. قبلا هم اشاره شد که آمریکا دموکراسی است و اگر مقامات نتوانند مردم را قانع کنند، هر سیاست خارجی که حمایت محبوب ترین مقامات را هم داشته باشد شکست می خورد، به همین دلیل بود که چین مائو در شرایط مشابه برای نیکسون فرش قرمز پهن کرد (5).
 
بازهم تکرار می کنم که آمریکا، عراق صدام حسین در زمان امضای صلح با ایران نیست که بشود با دولت وقت اوباما به توافقی رسید و خیال کرد بدون تلاش مداوم برای الویت دادن به رعایت حقوق بشر در ایران و برچیدن شعارهای "مرگ بر آمریکا" می شود نتیجه زیادی از توافق هسته ای انتظار داشت.  آمریکا دموکراسی است و هزار بار تکرار عبارت "برادر صدام" نمی تواند مردم این کشور را قانع کند وقتی رسانه های بین المللی هر روز واقعیت شعارهای "مرگ بر آمریکا" در نماز جمعه های ایران و بر دیوار ساختمانهای بلند تهران را گزارش می کنند. حتی اگر مقامات آمریکایی بخواهند، بازهم نمی توانند اخبار را سانسور کنند و نگذارند این خبرها درباره ایران گزارش شود. اولین گامی که در ایران لازم است برداشته شود معرفی اصلاحات در قوه قضاییه است و ای کاش رییس قوه قضاییه مقامی انتخابی شود که چنین اقدامی می تواند به پاسخگویی این قوه در برابر مردم، یاری رساند (6).
 
به امید جمهوری آینده نگر دموکراتیک و سکولار در ایران
 
سام قندچی، ناشر و سردبير ایرانسکوپ
بیست و ششم شهریور ماه 1394  
September 17, 2015
 
پانویس:
 
1. فرض کنیم تفاهمنامه لوزان به عهدنامه ترکمانچای دیگری ختم شود
http://www.ghandchi.com/899-lausanne-iran.htm

2. بحث آمریکا و ایران در مورد داعش است
http://www.ghandchi.com/956-daesh-iran-us.htm

3. فرض کنیم ایران در جنگ با داعش در عراق پیروز شود
http://www.ghandchi.com/918-iran-daesh.htm

4. فقدان روابط دیپلماتیک با آمریکا فقط به ضرر مردم ایران است
http://www.ghandchi.com/960-us-iran-embassy.htm

5. دورنمای توافق آمریکا و ایران
http://www.ghandchi.com/884-us-iran-deal-prospects.htm 

6. سؤالی از حقوقدانان ايران
http://www.ghandchi.com/795-elected-judiciary.htm

متون برگزیده

 

----------------------

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر

بايگانی وبلاگ