فيروزه خطيبی-نمایشگاهی از اجساد مومیایی شده جهان درمرکز علوم لس آنجلس

فيروزه خطيبی-نمایشگاهی از اجساد مومیایی شده جهان درمرکز علوم لس آنجلس
http://www1.voanews.com/persian/news/arts/Mummyexhibit-2010-7-2-97678869.html

یک آسیابان خوش لباس لهستانی، یک کودک ۶۵۰۰ ساله که در مناطق کوهستانی کشور«پرو» پیدا شده است، یک بچه سوسمار و ۴۰ جسم مومیائی شده دیگر برای نخستین بار در نمایشگاهی به نام « مومیایی های جهان» در موزه مرکز علوم شهر لس آنجلس به نمایش گذاشته شده اند.

ادرمیان این مجموعه البته چند مومیایی پارچه پیچ شده هم از مصر به چشم می خورد. اما برخلاف اکثر نمایشگاه های دیگری از مومیایی های باستانی این بار این مجموعه درمومیایی های مصری خلاصه نمی شود.

اجساد و اجسام مومیایی به نمایش گذاشته شده اخیراز بیش از ۲۰ انستیتوی علمی مختلف از گوشه و کنار جهان به نمایشگاه آورده شده است و نشان دهنده تنوع و تفاوت هایی است که در میان آن ها وجود دارد. هم چنین در این نمایشگاه طرز مومیایی شدن هریک از این اجساد متعلق به زمان های دور به تماشاگر نشان داده شده است.

«هدر گیلفرکینگ» مدیراجرایی مرکز علوم شهر لس آنجلس می گوید:«این نمایشگاه به صورتی معرف دنیای اسرارآمیز علوم و پروسه مومیایی و چگونگی کارکرد آن است. در این نمایشگاه مردم چیزهایی را خواهند دید که هرگز پیش از این تصور دیدنش را هم نمی کرده اند.»

انگیزه برپاکردن این نمایشگاه، ریشه در کشف دوباره ۱۲ جسد مومیایی در سال ۲۰۰۴ در زیرزمین موزه «رییس انگلهورن» در آلمان دارد. دوباره یابی این اجساد مومیایی شده که هریک از یک نقطه جهان به این موزه در آلمان آورده شده بودند موجب شد«پروژه مومیایی» پا بگیرد. پروژه ای که با پژوهش هایی برای یافتن اصل و منشاء این اجساد مومیایی شده و ماجرای زندگی و مومیایی شدن آنان همراه بوده است.

درحال حاضرنمایشگاه کنونی در کالیفرنیای جنوبی یکی از مهم ترین و بزرگ ترین نمایشگاه های جهان در رابطه با نمایش اجساد مومیایی به شمار می رود.

هریک از این اجساد و اجسام مومیایی شده داستانی دارند که با استفاده از تکنولوژی مدرن از جمله عکسبرداری های موسوم به « کت اسکن» Catscan و تجزیه و تحلیل «دی ان ای» DNA آنان بدون آن که کوچکترین لطمه ای به بقایای مومیایی شده وارد آید، مهم ترین اطلاعات را درباره آن در اختیار دانشمندان و در نهایت تماشاگران می گذارد.

استفاده از تکنولوژی «کت اسکن» یکی از بهترین روش های دستیابی به اسرارموجودیت این اجساد مومیایی شده به شمار می رود. تصاویرسه بعدی که این ماشین دراختیار پژوهشگران قرار می دهد، امکاناتی بوجود می آورد که آن ها بتوانند جزئیات مهمی از قبیل امراض قلبی و بیماری های عفونتی از قبیل «سل» را در این اجساد مومیایی شده تشخیص بدهند.

«گیلفرکینگ» می گوید:«برخلاف دوران ویکتوریایی و روش های قدیمی که منجر به انجام کالبدشکافی واز بین رفتن اجساد مومیایی می شد، امروزه ما امکاناتی داریم که به طور مجازی لایه های مومیایی شده را از روی این اجساد برداریم و جزئیات باقی مانده را تجزیه وتجلیل کنیم آن هم بدون آنکه کوچکترین لطمه ای به اصل مومیایی وارد شود.»

روش «کت اسکن» هم چنین بهترین وسیله برای دست یافتن به جنسیت جسد مومیایی می باشد. مشکل یافتن جنسیت یکی از این اجساد مومیایی شده که به کودکی خردسال تعلق داشت ازهمین طریق حل شد و کارشناسان امروز مسلم می دانند که او پسراست!

کلیه اجساد مومیایی شده نمایشگاه همواره درحال آزمایش شدن هستند وبه این صورت هر روزموضوع تازه ای در رابطه با آن ها کشف می شود. از جمله چند روز پیش از گشایش نمایشگاه، جمعی از دانشمندان به گرد مومیایی آسیابان لهستانی و کامپیوتری که کار «کت اسکن» روی آن را انجام می داد جمع شدند تا ببینند چه موضوع تازه ای از این جسد خوش لباس که روی یک ملحفه تمیز و سفید در حالی که دست هایش روی سینه اش نهاده شده یافته می شود.

آسیابان که «اوریوویتس» نام دارد در سال ۱۸۰۶ درگذشته است و در سال ۱۹۹۴ دریک مقبره سنگی در زیرزمین کلیسایی پیدا شده است. در این مقبره جسد همسر او «ورونیکا» و سه تن از چهار فرزند این زوج نیزقرار گرفته بود. این کودکان همگی تا پیش از رسیدن به سن سه سالگی درگذشته اند. در زیرزمین همین کلیسا و درجوار خانواده «اوریوویتس» ۲۰۰ نفر دیگر نیز به همین صورت مومیایی شده درتابوت های سنگی قرار گرفته بودند.

مدارک به دست آمده از آرشیوهای کلیسا اطلاعاتی درباره این افراد، سن و سال آن ها و ارتباط هریک با دیگری در اختیار پژوهشگران قرار داده است اما «کت اسکن» کمک کرده است که این دانشمندان تشخیص بدهند که «اوریوویتس» با پای شکسته ای که هنوز جوش نخورده بود مومیایی شده است و اینکه زیرتمام لایه ها پیش از انجام پروسه مومیایی شدن روی قلب این مرد یک صلیب آهنی کوچک قرار داده شده است.

دایان پرلوف، مدیر اجرایی مرکز علوم کالیفرنیای جنوبی می گوید:« از محاسن مهم این نمایشگاه این است که تماشاگر کاربرد وسائل تکنولوژی مدرن را در رابطه با این اجساد مومیایی شده به خوبی مشاهده می کند.»

با این همه اغلب این اجساد مومیایی ، هنوز هم رمز و راز خود را حفظ کرده اند و بسیار اسرارآمیزمی نمایند. حتی دررویارویی با این وسائل تکنولوژی مدرن و پیشتاز. از جمله جسد مومیایی شده یک زن اهل «پرو» که به ۱۶۰۰ سال پیش بازمی گردد و مثل بسیاری دیگراز مومیایی های اهل این منطقه آمریکای جنوبی، دارای سری با انبوهی از موهای شفاف و سیاه می باشد و در مشت بسته اش یک سری دندان که متعلق به بچه ای می باشد را می فشارد. تماشای دندان ها از طریق «کت اسکن» کشف بزرگی به شمار می رود اما هنوز علوم وتکنولوژی مدرن نتوانسته پاسخی برای این مسئله که چرا این زن مومیایی دندان های بچه ای را در دست خود می فشارد پیدا نکرده است.

مسئله مهم دیگر در رابطه با این نمایشگاه این است که هرچنداجساد مومیایی متعلق به کشور مصر با دقت و با استفاده ازپروسه های پیچیده و مواد مخصوص مومیایی شده اند اما اغلب اجساد مومیایی نمایشگاه اخیر، به طور طبیعی وبدون استفاده از معجون های مخصوص و برحسب اتفاق مومیایی شده اند. برخی به خاطرقرار گرفتن درقبور دوراز رطوبت به صورت یک گل یا میوه خشک شده اند. برخی اوقات ورود یک حشره کوچک به مقبره هم می تواند موجب آغازیروسه طبیعی مومیایی شود.