فيروزه خطيبی-آغاز نمایش فیلم «شبکه اجتماعی» و نارضایتی بنیانگذاران فیسبوک از این فیلم

آغاز نمایش فیلم «شبکه اجتماعی» و نارضایتی بنیانگذاران فیسبوک از این فیلم
فيروزه خطيبی
http://www.voanews.com/persian/news/arts/SocialNetwork-2010-10-1-104164549.html

مجله رولینگ استونز فیلم تازه «شبکه اجتماعی» Social Network در باره شکل گیری فیسبوک Facebook را که نمایش آن از روز اول اکتبر آغاز شده است، «یک شاهکار آمریکایی» و «فیلمی که باری دیگرتماشاگر را از هنر فیلمسازی شگفت زده و سرمست می کند» خوانده است. اما مارک زوکربرگ و داستین ماسکوویتز، بنیانگذاران فیس بوک از هم اکنون نارضایتی خود را از نسخه سینمایی این شبکه اجتماعی ابراز داشته اند.

در فیلم«شبکه اجتماعی» دانشجویی به نام مارک زوکربرگ (با بازی جسی ایزنبرگ ) در سال ٢٠٠٤ در دانشگاه هاروارد شبکه ای را بنام «فیس بوک» راه اندازی می کند. در ابتدا استفاده کنندگان آن محدود به دانشجویان دانشگاه هاروارد می شد اما چندی بعد تمام دنیا توانستند از این شبکه اجتماعی استفاده کنند. «مارک » دانشگاه هاروارد را رها میکند تا رویای خود را به حقیقت برساند و فیس بوک را تبدیل به چهارمین سایت پر ترافیک دنیا با ٢٠٠ میلیون کاربر فعال می کند. این تعداد امروز از مرز ٥٠٠ میلیون کاربر هم گذشته است.

هرچند دیوید فینچر کارگردان بنام هالیوودی در این تازه ترین اثر سینمایی خود چگونگی شکل گیری بزرگ‌ترین شبکه اجتماعی دنیا را به بهترین نحو به تصویر کشیده است، اما بنیانگذاران فیس بوک از محتوای این فیلم رضایت چندانی ندارند. "شبکه اجتماعی" که با یک بودجه ٤٧ میلیون دلاری ساخته شده از روی کتابی به نام "میلیاردرهای اشتباهی" اقتباس شده است که به چگونگی شکل‌گیری فیس‌بوک و سرگذشت بنیانگذاران آن پرداخته است. ماسکوویتز در نقدی بی‌پرده در سوال و جواب با وبسایت «کورا» Quora –شبکه اجتماعی که به وسیله چند تن از کارکنان سابق فیسبوک ایجاد شده است- می گوید:«تریلر فیلم شبکه اجتماعی بسیار هیجان‌انگیزتر از نخستین روزهای شکل‌گیری فیس‌بوک است».

درهمین حال مارک زوکربرگ، بنیانگذار و مدیرعامل کنونی فیس‌بوک نیز اخیرا در کنفرانس D8 اظهار نظراتی منفی نسبت به نسخه سینمایی فیس‌بوک داشته است ازجمله گفته است که آرزو می کرد ایکاش این فیلم هرگز ساخته نشده بود!

منتقدان سینمایی نشریات نیویورک تایمز، نیویورکر و هفته نامه «تایم» فیلم شبکه اجتماعی را یک اثر سینمایی «درخشان، اثرگذار ونیرومند» خوانده اند و «کنت توران» منتقد سینمایی نشریه «لس آنجلس تایمز»، این فیلم را با فیلمنامه «هوشمندانه» آرون سورکین، کارگردانی «کم نظیر» دیوید فینچر و بازی های قوی ایفاگران نقش های اصلی فیلم از جمله «جسی آیزنبرگ» در نقش «مارک زوکربرگ» یک «پیروزی سینمایی بی سابقه » خوانده است و آن را با فیلم های «مادام کوری» و «زندگی توماس ادیسون» که در زمان خود زیستنامه این نوابغ را به بهترین شکل برروی پرده سینما آورده اند مقایسه کرده است. با این تفاوت که «کنت توران» می نویسد:«دراین شرح حال سینمایی تازه، قهرمان فیلم برعکس قهرمانانی چون ادیسون و مادام کوری، شخصی است ضد قهرمان و دوست نداشتنی و حتی غیرقابل تحمل! یک دانشجوی ١٩ ساله ازخودراضی، خودپسند و مغرور دانشگاه هاروارد که به همان اندازه که تیزهوش ، بی پروا و زرنگ است از لحاظ ایجاد روابط اجتماعی از ناهنجاری های بیمار گونه ای رنج می برد».

«ماسکوویتز» شریک سابق زوکربرگ که در حال حاضر در راس شرکت تازه ای به نام «آسانا» Asana قرار دارد که برخی از کارکنان «فیسبوک»، «گوگل» Google و چند غول دیگر سیلیکون ولی نیزدر آن فعالیت دارند در نقدی که بر فیلم «شبکه اجتماعی» در سایت «کورا» نوشته است در مورد تصویری که فیلم از زوکربرگ نشان می دهد، بدبینی خود را اظهار داشته و به دفاع از دوست خود پرداخته است:« در زمینه داستانی فیلم به طرز بی‌رحمانه‌ای به زوکربرگ حمله شده است. اما در عین حال احساس کردم بسیاری از ویژگی‌های مثبتش در تریلری که در این فیلم منتشر شده به خوبی دیده می‌شود. در نهایت آنها راهی جز به تصویر کشیدن خود واقعی زوکربرگ، یعنی فردی پیشرو و نابغه نداشته اند.»

البته ماسکوویتز با فیلم دیوید فینچر برخورد چندان خشنی نداشته است اما ضمن ابراز نظرات نیشدار خود به این موضوع اشاره می کند که فیلم «شبکه اجتماعی» از نظر تاریخی، دست‌ کم از دیدگاه او به هیچ وجه دقیق نیست: «جالب است می بینم که گذشته من به شکلی بازنویسی شده که تاکید زیادی روی چیزهای بی‌اهمیت صورت گرفته است».

ماسکوویتز به بخش شکایت دو تن از همکلاسی‌های خود از او به اتهام سرقت IP در سال ٢٠٠٤ در فیلم اشاره می کند و آن را «جزییات بی اهمیتی از گذشته او و تاریخچه فیس‌بوک »می خواند. ماسکوویتز فیلم شبکه اجتماعی را « یک بزرگ نمایی تاریخ»می خواند و می گوید:« اتفاقات جالب زیادی در سال ٢٠٠٤ روی داد، اما بیش از هر چیز ما به کار کردن می‌پرداختیم و نگران اوضاع بودیم. با این وجود این فیلم بسیار هیجان‌انگیز‌تر و پرحادثه‌تر از چیزی است که در واقعیت بر ما گذشت، اما روی نقاطی دست گذاشته شده که شاید بیشتر برای تماشاگر فیلم جذاب است و ارتباط زیادی با تاسیس فیس‌بوک ندارد».

با این همه خبرنگار نشریه «نیویورکر» که با شخصیت های واقعی فیلم از جمله مارک زوکربرگ گفتگو کرده است پایه گزار فیسبوک را بسیار شبیه به شخصیتی که فیلم «شبکه اجتماعی» از او نشان داده می داند و او را فردی «سرد، بی تفاوت، دوری گزین از دیگران و معجون عجیب و غریبی از خجالتی و پررو» خوانده است!

اما بنا برنوشته منتقد سینمایی لس آنجلس تایمز:«چیزی که در حال حاضر اهمیت دارد این است که فیلم شبکه اجتماعی برای تماشاگران آن قابل قبول و قانع کننده باشد که هست. هرچند مارک زوکربرگ ممکن آن است آن را ناراحت کننده و حتی عذاب دهنده بداند».

تصویر خسیس و بی اعتنا به شرایط دیگرانی که فیلم «شبکه اجتماعی» از زوکربرگ به نمایش گذاشته است باعث شد تا این نابغه ٢٦ ساله و میلیاردر هم زمان با نمایش فیلم در جشنواره سینمایی «نیویورک» مبلغ ١٠٠ میلیون دلار به یکی از مدارس متوسطه دولتی در ایالت نیوجرسی اهدا کند.

کنت توران منتقد سینمایی لس آنجلس می نویسد:«شاید فیسبوک یک شبکه اجتماعی قدرتمند و بی نظیر باشد اما یک فیلم خوب هم می تواند به همان اندازه قوی و تاثیر گذار باشد.»