آیا تغییر رژیم بحثی واقعی است؟

آیا تغییر رژیم بحثی واقعی است؟
http://iranscope.blogspot.com/2016/01/blog-post_99.html

استفاده از اصطلاح تغییر رژیم در مورد ایران بیشتر از سوی برخی جناح های دولت آمریکا بویژه در زمان حمله به عراق به کار برده شده است. البته دولت های بزرگ در ارتباط با کشورهای دیگر همزمان چندین برنامه را دنبال می کنند و به اصطلاح انگلیسی خود را "هِج" می کنند، مثل کسی که در یک مسابقه اسب دوانی همزمان روی چند اسب شرطبندی می کند تا احتمال برد خود را بیشتر کند. به عبارت دیگر وقتی دولتی نظیر آمریکا از تغییر رژیم یا نگهداشتن گزینه حمله نظامی بر روی میز حرف می زند منظور لزوماً انجام چنین کاری نیست. پس از امضای برجام اساساً از این گزینه حرفی زده نمی شود. آیا با دولت ایران در این زمینه توافقی صورت گرفته؟ معلوم نیست.

 

اما آیا تغییر رژیم اصلاً جدا از سیاستهای دولتهای خارجی بحثی واقعی بوده است؟ اقلاً در 37 سال بعد از انقلاب شاید برجسته ترین مورد تغییر رژیم ایران، انتقال دولت از خاتمی به احمدی نژاد بوده است. تغییر رژیم لزوماً بمعنی آن نیست که از نظر دموکراسی، استقلال، پیشرفت یا عدالت اجتماعی، تغییر به دولتی بهتر صورت گیرد بلکه منظور تغییری چشمگیر است. مثلاً تغییر دولت از رفسنجانی به خاتمی آنقدر شدید نبود هرچند اولی در زمینه اقتصادی لیبرال تر عمل کرد و دومی از نظر سیاسی، با اینحال واقعاً تغییری چشمگیر انجام نشد. مطمئناً اگر فردا دولتی از نظامیان سپاه، ارتش یا هردو سر کار بیاید احتمالاً تغییر رژیم شدیدتری نسبت به زمانی خواهد بود که ریاست جمهوری از خاتمی به احمدی نژاد منتقل شد.

 

آیا امکان تغییر رژیم به آلترناتیوی دموکراتیک و سکولار در چشم انداز نزدیک در ایران وجود دارد؟ بنظر می رسد در پی رد صلاحیت های فله ای بروز چنین امکانی بسیار جدی تر شده است. این موضوع ربطی هم به بحث تغییر رژیم در میان دولت های خارجی ندارد. در شرایط بعد از امضای برجام هیچ دولت خارجی بحث تغییر رژیم را در مورد ایران مطرح نمیکند حتی عربستان به رغم همه تنشها، چنین حرفی نمیزند. اما مردمی که با رد صلاحیت های فله ای روبرو شدند روحیه شان در این جهت تغییر کرده است (1).

 

لازم به یادآوری است که آیت الله خامنه ای سالها بود در انتخاباتها می گفت اگر نظام را هم قبول ندارید بیایید و در انتخابات شرکت کنید. اما این بار پس از استقبال نیروهای مختلف سیاسی از انتخابات، خود آیت الله خامنه ای اعلام کرد که منظورش از شرکت در انتخابات رأی دادن بوده و نه کاندیدا شدن و راه یابی به مجلس (2). این حرف آیت الله خامنه ای مانند پتکی بر سر مردم فرود آمد و گویی آنچه را جریان اصلی سیاسی کشور از دوم خرداد 1376 در ایران شده بود، شکست و بسیاری از آنها که اصلاً ورای اصلاح طلبی نمی اندیشیدند، برنامه تغییر رژیم را اکنون راه حل جامعه می بینند. البته آنها که خواستار تغییر رژیم هستند همچنان بر راهکار های مسالمت آمیز و بدون خشونت تأکید دارند اما اگر رژیم بر عدم قبول کاندیداهای اپوزیسیون اصرار ورزد، معلوم نیست تا چه مدت رهبران اپوزیسیون مسالمت جو بتوانند مردم را در راه مبارزه بدون خشونت نگهدارند. حتی انقلاب آمریکا در ابتدا حرکتی کاملاً مسالمت آمیز بود ولیکن سرسختی های دولت بریتانیا باعث شد که اپوزیسیون به مبارزه مسلحانه روی آورد. توماس جفرسون این حقیقت را در بیانیه استقلال بسیار دقیق و در جزئیات مطرح کرده است که بسیار خواندنی است (3).

به امید جمهوری آینده نگر دموکراتیک و سکولار در ایران

سام قندچی، ناشر و سردبیر ایرانسکوپ
http://iranscope.blogspot.com
http://www.iranscope.com
http://www.ghandchi.com
هشتم بهمن ماه 1394
January 28, 2016

پانویس:

 

1. پاسخ مردم به رد صلاحیت های فله ای
http://www.ghandchi.com/1089-pasokh-beh-rade-salahiathaye-falehei.htm
 

2. همکاری برای مقابله با رد صلاحیت ها
http://www.ghandchi.com/1090-hamkari-moghabele-rade-salahiatha.htm

 

3. Thomas Jefferson: Decalaration of Independence
http://www.archives.gov/exhibits/charters/declaration_transcript.html

 

متون برگزیده
http://featured.ghandchi.com

 

SEARCH

 

----------------------

http://www.iranscope.com

SEARCH