نگاهی به مستند برنده جایزه «سنا»، درباره زندگی و مرگ قهرمان اتومبیلرانی«فورمولا 1»
فیروزه خطیبی
http://www.voanews.com/persian/news/arts/Sennamoviereview-2011-6-28-124637129.html
داستان زندگی «آیرتن سنا» قهرمان اتومبیلرانی خوشقیافه، جذاب، با استعداد و رک گوی برزیلی که در سال ۱۹۹۴ در سن ۳۴ سالگی ضمن شرکت در مسابقه سرعت در «گراند پری مارینو» جان خود را از دست داد داستانی است که بایستی گفته می شد. «سنا» این فیلم مستند و تکان دهنده که این هفته جایزه بهترین مستند فستیوال فیلم لس آنجلس را از آن خود ساخت، سرشار از لحظاتی هیجان آور و پرانرژی و گاه طنزآمیز است که درتماشاگر ایجاد شورو اشتیاقی همراه با احترام برای این قهرمان بی همتای اتومبیلرانی ایجاد می کند.
بخش های دراماتیک فیلم ماجرای رقابت ها و حسادت هایی است که میان «سنا» و رقیب فرانسوی او «آلن پروست» معروف به «پروفسور» وجود دارد. ماجرای برخوردهای شدید این دو قهرمان، چه هنگام انجام مسابقات اتومبیلرانی به صورت تصادف روی جاده مسابقه و چه هنگام گفتگو با خبرنگاران و اظهارنظرهای هریک درباره دیگری از بخش های درخشان فیلم به شمار می رود. هم چنین ماجرای سیاست های پشت پرده مسابقات اتومبیلرانی درسطح جهانی. از آن دراماتیک تر، نمایش هواداران برزیلی «سنا» است که به او نه به چشم یک قهرمان اتومبیلرانی بلکه به صورت یک ناجی و حتی یک «خدا» نگاه می کنند. اما این «سنا» است که با آن قدرت الهی دروجود خود پیوندی ناگسستنی دارد تا جایی که تنها راه نزدیک تر شدن به خالق، همان پایان تراژیکی است که سرنوشت برای او رقم زده است.
کارگردان فیلم مستند «سنا»، آسف کاپادیا، تماشاگر را به مدت دوساعت به همان دوران و زمان اوج قهرمانی «سنا» می برد. دراین مستند که تماما با به کارگرفتن فیلم های خبری و بدون استفاده از گویندگی و داستانسرایی ساخته شده حتی یک قطعه فیلم از زمان حال حاضر گنجانده نشده است.
در فیلم «سنا» هم چنین ازآرشیو فیلم های ارزشمند و کمیابی از پشت صحنه های مسابقات «فورمولا وان»Formula One استفاده شده است. فیلم هایی از رانندگانی برانگیخته و برآشفته، گاه خشمگین و عصبانی. درلابلای این فیلم های آرشیوی، تماشاگر شاهد فیلم های خانگی است که اعضای خانواده «سنا» در اختیار فیلمساز گذاشته اند. فیلم هایی که زندگی آرام بخش این قهرمان را ضمن استراحت در سواحل دریا، هنگام قایقرانی، شنا، اسکی روی آب و ماهیگیری نشان می دهد. گاه آیرتن سنا با بدنی آفتاب سوخته روی عرشه کشتی تفریحی دراز کشیده است. گاه با اعضای خانواده و دوستانش دیده می شود و دراغلب بخش های این قسمت ازمستند «سنا» ازفیلم های خبری تلویزیونی استفاده شده است . تماشای این صحنه ها با آن کیفیت فیلم های خانگی یک حس نزدیکی، صمیمیت و خصوصیت با موضوع فیلم را به تماشاگر القا می کند.
فیلم برروی فرازو نشیب های زندگی حرفه ای سنا تمرکز دارد در حالی که گفتارهایی از افراد مختلف و خارج از تصویر تماشاگر را به درون این ماجراها هدایت می کنند.:«آیرتن سنا»یک ستاره تلویزیونی و یک شخصیت دوستداشتنی و پرطرفداربود که به مسابقات «فورمولا وان» جلوه های تازه ای بخشید و به مدت یک دهه درصدراین مسابقات قرارگرفت.»
توجه عمومی نخستین بار هنگامی به «سنا» جلب شد که او در سال ۱۹۸۴ در مسابقات «گراند پری» موناکو، علیرغم بارش شدید باران به مقام اول این مسابقات رسید. بعدها در سال ۱۹۹۱، سنا با برنده شدن «گراند پری» برزیل درحالی که اتومبیلش در دنده ششم گیرکرده بود، نوعی نیروی حیاتی و استقامتی کم نظیراز خود نشان داد. چرا که او مصمم بود هواداران بی شمار خود که دراین نخستین مسابقه در داخل وطن به او چشم دوخته بودند را ناامید نکند.
درفیلم، آیرتن سنا گاه هنگام معاشرت با دوست دخترمعروفش «آدریانه گالیستو» که با نام «شوشا» از معروف ترین شخصیت های تلویزیونی آن زمان برزیل به شمار می رفت نشان داده می شود و البته مرگ او نیز با حضور دوربین های تلویزیونی اتفاق افتاد. اتومبیل «سنا» درحالی که به سرعت از جاده مسابقه خارج می شد به دیواری اصابت می کند و این صحنه ازچند زاویه مختلف تلویزیونی بارها و بارها تکرار می شود.
صحنه های دلخراش پایانی فیلم «سنا» و سرنوشت شوم این قهرمان جوان با موسیقی «آنتونیو پینتو» که گاه از«الکترو جاز» به صداهای ارکستره شده دیگری تبدیل می شود وملودی های زیربنایی برزیلی همراه است و برای تماشاگر یادآورنده آنچه درحال وقوع است می باشد. اما فیلم «سنا» به هیچوجه مقدمه ای برای منجرشدن به یک فاجعه محسوب نمی شود. بخش های مهمی از فیلم با مسئله مسابقات اتومبیلرانی و حوادث ناشی از آن و یارگیری ها و پیروزی های مسابقاتی سروکار دارد. پروست دائما با «سنا» درحال کلنجاری حرفه ای است. همین مسئله خود تضادهای جالب توجهی در روند فیلم ایجاد کرده است و در نهایت احساسات تند و شدید سنای برزیلی را در مقابل مصلحت گرایی و فلسفه های عملی و سرد «پروست» قرار می دهد. تا جایی که در فیلم به تدریج «پروست» همراه با «ژان ماری بالستر» مدیر و گرداننده مسابقات تبدیل به «محور شرارت» مسابقات «فورمولا وان» می شوند. به ویژه درصحنه ای که «بالستر» - یکی از دو مرد شرور فیلم – درحالی که انگشت سبابه خود را بلند کرده به جمع رانندگان تحکم می کند:«بهترین تصمیم، تصمیم من است.» لحظاتی که تماشاگر احساس می کند می خواهد شیئی را به طرف پرده سینما پرتاب کند.
«سنا» هرکسی را که حتی برای مدتی کوتاه در دهه هشتاد و نود میلادی ارتباط یا اطلاعی از مسابقات «فورمولا وان» داشت به هیجان آورد. حتی اگر کوچکترین علاقه ای هم به مسابقات اتومبیلرانی نداشته باشید، داستان زندگی و پیروزی های «سنا» می تواند یکی از زیباترین، هوشمندانه ترین وعمیق ترین فیلم هااز نوع سرسپاردگی به شخصیت های شناخته شده باشد.
فیروزه خطیبی
http://www.voanews.com/persian/news/arts/Sennamoviereview-2011-6-28-124637129.html
داستان زندگی «آیرتن سنا» قهرمان اتومبیلرانی خوشقیافه، جذاب، با استعداد و رک گوی برزیلی که در سال ۱۹۹۴ در سن ۳۴ سالگی ضمن شرکت در مسابقه سرعت در «گراند پری مارینو» جان خود را از دست داد داستانی است که بایستی گفته می شد. «سنا» این فیلم مستند و تکان دهنده که این هفته جایزه بهترین مستند فستیوال فیلم لس آنجلس را از آن خود ساخت، سرشار از لحظاتی هیجان آور و پرانرژی و گاه طنزآمیز است که درتماشاگر ایجاد شورو اشتیاقی همراه با احترام برای این قهرمان بی همتای اتومبیلرانی ایجاد می کند.
بخش های دراماتیک فیلم ماجرای رقابت ها و حسادت هایی است که میان «سنا» و رقیب فرانسوی او «آلن پروست» معروف به «پروفسور» وجود دارد. ماجرای برخوردهای شدید این دو قهرمان، چه هنگام انجام مسابقات اتومبیلرانی به صورت تصادف روی جاده مسابقه و چه هنگام گفتگو با خبرنگاران و اظهارنظرهای هریک درباره دیگری از بخش های درخشان فیلم به شمار می رود. هم چنین ماجرای سیاست های پشت پرده مسابقات اتومبیلرانی درسطح جهانی. از آن دراماتیک تر، نمایش هواداران برزیلی «سنا» است که به او نه به چشم یک قهرمان اتومبیلرانی بلکه به صورت یک ناجی و حتی یک «خدا» نگاه می کنند. اما این «سنا» است که با آن قدرت الهی دروجود خود پیوندی ناگسستنی دارد تا جایی که تنها راه نزدیک تر شدن به خالق، همان پایان تراژیکی است که سرنوشت برای او رقم زده است.
کارگردان فیلم مستند «سنا»، آسف کاپادیا، تماشاگر را به مدت دوساعت به همان دوران و زمان اوج قهرمانی «سنا» می برد. دراین مستند که تماما با به کارگرفتن فیلم های خبری و بدون استفاده از گویندگی و داستانسرایی ساخته شده حتی یک قطعه فیلم از زمان حال حاضر گنجانده نشده است.
در فیلم «سنا» هم چنین ازآرشیو فیلم های ارزشمند و کمیابی از پشت صحنه های مسابقات «فورمولا وان»Formula One استفاده شده است. فیلم هایی از رانندگانی برانگیخته و برآشفته، گاه خشمگین و عصبانی. درلابلای این فیلم های آرشیوی، تماشاگر شاهد فیلم های خانگی است که اعضای خانواده «سنا» در اختیار فیلمساز گذاشته اند. فیلم هایی که زندگی آرام بخش این قهرمان را ضمن استراحت در سواحل دریا، هنگام قایقرانی، شنا، اسکی روی آب و ماهیگیری نشان می دهد. گاه آیرتن سنا با بدنی آفتاب سوخته روی عرشه کشتی تفریحی دراز کشیده است. گاه با اعضای خانواده و دوستانش دیده می شود و دراغلب بخش های این قسمت ازمستند «سنا» ازفیلم های خبری تلویزیونی استفاده شده است . تماشای این صحنه ها با آن کیفیت فیلم های خانگی یک حس نزدیکی، صمیمیت و خصوصیت با موضوع فیلم را به تماشاگر القا می کند.
فیلم برروی فرازو نشیب های زندگی حرفه ای سنا تمرکز دارد در حالی که گفتارهایی از افراد مختلف و خارج از تصویر تماشاگر را به درون این ماجراها هدایت می کنند.:«آیرتن سنا»یک ستاره تلویزیونی و یک شخصیت دوستداشتنی و پرطرفداربود که به مسابقات «فورمولا وان» جلوه های تازه ای بخشید و به مدت یک دهه درصدراین مسابقات قرارگرفت.»
توجه عمومی نخستین بار هنگامی به «سنا» جلب شد که او در سال ۱۹۸۴ در مسابقات «گراند پری» موناکو، علیرغم بارش شدید باران به مقام اول این مسابقات رسید. بعدها در سال ۱۹۹۱، سنا با برنده شدن «گراند پری» برزیل درحالی که اتومبیلش در دنده ششم گیرکرده بود، نوعی نیروی حیاتی و استقامتی کم نظیراز خود نشان داد. چرا که او مصمم بود هواداران بی شمار خود که دراین نخستین مسابقه در داخل وطن به او چشم دوخته بودند را ناامید نکند.
درفیلم، آیرتن سنا گاه هنگام معاشرت با دوست دخترمعروفش «آدریانه گالیستو» که با نام «شوشا» از معروف ترین شخصیت های تلویزیونی آن زمان برزیل به شمار می رفت نشان داده می شود و البته مرگ او نیز با حضور دوربین های تلویزیونی اتفاق افتاد. اتومبیل «سنا» درحالی که به سرعت از جاده مسابقه خارج می شد به دیواری اصابت می کند و این صحنه ازچند زاویه مختلف تلویزیونی بارها و بارها تکرار می شود.
صحنه های دلخراش پایانی فیلم «سنا» و سرنوشت شوم این قهرمان جوان با موسیقی «آنتونیو پینتو» که گاه از«الکترو جاز» به صداهای ارکستره شده دیگری تبدیل می شود وملودی های زیربنایی برزیلی همراه است و برای تماشاگر یادآورنده آنچه درحال وقوع است می باشد. اما فیلم «سنا» به هیچوجه مقدمه ای برای منجرشدن به یک فاجعه محسوب نمی شود. بخش های مهمی از فیلم با مسئله مسابقات اتومبیلرانی و حوادث ناشی از آن و یارگیری ها و پیروزی های مسابقاتی سروکار دارد. پروست دائما با «سنا» درحال کلنجاری حرفه ای است. همین مسئله خود تضادهای جالب توجهی در روند فیلم ایجاد کرده است و در نهایت احساسات تند و شدید سنای برزیلی را در مقابل مصلحت گرایی و فلسفه های عملی و سرد «پروست» قرار می دهد. تا جایی که در فیلم به تدریج «پروست» همراه با «ژان ماری بالستر» مدیر و گرداننده مسابقات تبدیل به «محور شرارت» مسابقات «فورمولا وان» می شوند. به ویژه درصحنه ای که «بالستر» - یکی از دو مرد شرور فیلم – درحالی که انگشت سبابه خود را بلند کرده به جمع رانندگان تحکم می کند:«بهترین تصمیم، تصمیم من است.» لحظاتی که تماشاگر احساس می کند می خواهد شیئی را به طرف پرده سینما پرتاب کند.
«سنا» هرکسی را که حتی برای مدتی کوتاه در دهه هشتاد و نود میلادی ارتباط یا اطلاعی از مسابقات «فورمولا وان» داشت به هیجان آورد. حتی اگر کوچکترین علاقه ای هم به مسابقات اتومبیلرانی نداشته باشید، داستان زندگی و پیروزی های «سنا» می تواند یکی از زیباترین، هوشمندانه ترین وعمیق ترین فیلم هااز نوع سرسپاردگی به شخصیت های شناخته شده باشد.
iran#
پستها
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر