گنجینه ای از هنرهای اسلامی سرقت شده، خریداران را به بازار بزرگ استانبول می کشاند

گنجینه ای از هنرهای اسلامی سرقت شده، خریداران را به بازار بزرگ استانبول می کشاند
دوریان جونز
http://www.voanews.com/persian/news/arts/Islamicarttheft-2011-6-1-122948978.html

بازار بین المللی فروش آثار هنری عتیقه اسلامی در پاریس و لندن، که به مرکز خرید و فروش این آثارتبدیل شده است این روزها داغ تر از همیشه است. اخیرا یک ورق از نسخه تاریخی «قرآن» به مبلغ ٢٠٠ هزار «اورو» به فروش رسید. اما همین مبالغ گزاف توجه سارقان آثار هنری را نیز به این اجناس و اشیاء آنتیک هنری جلب کرده است.

«کوما آتابای» رئیس بنیاد تاریخی ترکیه به تازگی فهرستی از اشیاء دزدی شده از آثار هنری اسلامی را در اختیار خبرنگاران گذاشته است. در این فهرست صدها قالی و قالیچه قدیمی و آنتیک و حتی درهای مسجدهایی که به قرن ١٤ میلادی بازمی گردند یافت می شود.

آتابای در سخنرانی در یک گردهم آیی بین المللی که اخیرا در شهر«استانبول» برگزار شد کوشید تا ضمن مطرح ساختن این معضل بزرگ فرهنگی، راه حلی برای مبارزه با این نوع سرقت های هنری پیدا کند.

ویلیام رابینسون، گرداننده بخش هنرهای اسلامی و قالی ها درحراجی معروف «کریستی» در لندن می گوید با وجود شرایط سیاسی کنونی در خاورمیانه و کشورهای اطراف خلیج فارس بهای آثار هنری و عتیقه اسلامی سرسام آور شده است:«تعداد اجناسی که به سوی بازار فروش سرازیرشده ازهرزمان دیگری بیشتراست . حتی بیشتر از سال ١٩٩٧ و زمانی که کشور «قطر» رسما وارد بازارفروش اشیاء عتیقه و آثارهنری اسلامی شد. از آن زمان تا به امروز روند خرید و فروش این اشیاء قدیمی همواره یک سیر سعودی سریع و پرقدرت را طی کرده است. این مسئله به ویژه در دو یا سه سال گذشته شدت پیدا کرده است. شاید به راحتی بتوانم بگویم که هرسال بین ٣٠ تا ٤٠ درصد به تعداد این اشیاء عتیقه در بازار خرید و فروش اضافه می شود که درحقیقت درصد بسیار قابل توجهی به شمارمی رود.

اشیاء دزدی

با بالارفتن بهای پرداختی برای آثارهنری و اشیاء عتیقه اسلامی، میزان سرقت این اشیاء نیز به نسبت بالا رفته است. اشیائی که اغلب آن ها در بازار بزرگ و تاریخی شهر «استانبول» به فروش می رسد.

درطول قرن ها، «بازار بزرگ استانبول» با حجره های تودرتو و پس کوچه های پرپیچ و خم آن یکی از مهم ترین مراکز انجام معاملات و خرید جواهرات و فرش های آنتیک و بسیاری اجناس عتیقه دیگر بوده است. اسماعیل شاهین، رئیس پلیس استانبول می گوید این بازار درعین حال محل و مرکزی است برای خرید و فروش غیرقانونی اجناس مختلف. شاهین که درحال حاضر رهبری گروه مبارزه با سرقت و قاچاق آثار هنری و عتیقه اسلامی را برعهده دارد می گوید مقصد اغلب این اجناس دزدی و قاچاق، کشورهای اروپایی است. او می گوید معمولا یک گروه سه یا چهار نفری این اشیاء و اجناس را از موزه ها و مساجد می دزدند و به بازار بزرگ می برند و در آنجا آن ها را به دلال هایی می فروشند که با دلال ها و فروشندگان آثار هنری عتیقه در اروپا ارتباط دارند. شاهین می گوید جلوگیری از این عملیات بسیار مشکل است چرا که بسیاری از این موزه ها و مساجد حتی یک فهرست ساده ازاجناس و اقلامی که دراین اماکن از آن ها نگهداری می شود را هم در دست ندارند.

رئیس پلیس استانبول درادامه این سخنان می گوید که ترکیه و شهراستانبول نقطه ارتباطی میان خاورمیانه و غرب است. بنا برگفته شاهین، استانبول مرکزمهمی برای فروش آثار عتیقه اسلامی دزدی شده به شمار می رود و گنجینه پرارزشی از آثارهنری اسلامی دیگر از مناطق مختلف خاورمیانه به ویژه کشورهایی که درگیر مسائل سیاسی از جمله انقلاب هاو خیزش های مردمی هستند به سوی این شهر سرازیرشده است.

کسب اطلاعات، تنها راه مبارزه با سرقت آثارعتیقه

جواکیم گیرلیچ، کیوریتور پیشین موزه هنرهای اسلامی «قطر» می گوید تنها راه مبارزه با سرقت آثار عتیقه کسب اطلاعات است. این مسئله در رابطه با مشکل روزافزون خرید و فروش غیرقانونی این اشیاء ارزشمند جنبه کلیدی دارد:«به نظرمن تنها را ه پیروزی درراه مقابله با این مشکل اساسی استفاده از ابزار مدرن است. قبل از هرچیزبایستی یک فهرست دقیق و مستند از همه اشیاء موجود در موزه ها ومساجد تهیه کرده و دردسترس عموم قرار دهیم.»

ویلیام رابینسون از حراجی «کریستی» با این پیشنهاد موافق است. او می گوید اگر بتوانیم کاتالوگ حراجی یا فهرست اشیاء را در اینترنت دراختیار همگان قرار بدهیم به مقدار قابل توجهی جلوی فروش غیرقانونی اشیاء دزدی شده را گرفته ایم:«این یک مسئله خیلی جدی است چرا که ما کوچکترین علاقه ای به حضور اینگونه اجناس در بازار عتیقه و آثار هنری نداریم و از فروش و هرگونه درگیری با آن ها به شدت پرهیز می کنیم. این اجناس انعکاس منفی و نامطلوبی در کل بازاربین المللی فروش اشیاء عتیقه بوجود می آورد. اگر ما ازچند و چون آثار دزدی شده با اطلاع نباشیم همین مسئله می تواند برای کمپانی ما مشکل ساز وحتی باعث دردسر باشد و ما را درشرایط بدی قرار بدهد. ما می خواهیم به خریدارانی که از حراجی ما خرید می کنند این اطمینان خاطر را بدهیم که جنسی که از ما خریده اند سی سال بعد، از آن ها پس گرفته نخواهد شد.»

رابینسون برای مثال به دهه ١٩٩٠ میلادی اشاره می کند و هنگامی که بالاخره ف

روش اشیاء و آثار عتیقه ای که توسط نازی های آلمان در دوران جنگ دوم جهانی از مردم و موزه ها سرقت شده بود از طریق افشای آن متوقف شد. مبارزه برضد سرقت های هنری اخیر در رابطه با اجناس عتیقه اسلامی نیز دست کمی از سرقت های هنری نازی ها ندارد. به ویژه قیمت های کلانی که برای به دست آوردن این آثار پرداخت می شود این مسئله را از همیشه حادتر کرده است.

iran#