حضور شاخص زنان در صنعت فیلمسازی ترکیه
http://www.voanews.com/persian/news/arts/Turkishwomendirectors-2010-12-2-111229194.html
پس از دو دهه طولانی درتاریکی، صنعت سینمای ترکیه به دوران رنسانس تازه ای درهنر فیلمسازی رسیده است . دورانی که در آن زنان فیلمسازحضور شاخصی پیدا کرده اند.
درفیلم تازه «زفیر»، مادر بی شوهری که تصمیم می گیرد برای پیشرفت شغلی به یک کشور خارجی نقل مکان کند دختر نوجوان خود را به دست پدرو مادرخود می سپارد اما دختر این عمل مادرخود را مورد سئوال قرار می دهد و دو زن در این رابطه به بحث و جدل می پردازند.
فیلم در مناطق کوهستانی ترکیه در کنار دریای سیاه فیلمبرداری شده و با مسائل غم انگیز وتاریکی چون «دوری و جدایی»، «رها سازی» و مرگ درکانون خانواده سروکار دارد. فیلم هم چنین مسئله عشق مادری را زیر سئوال برده است و نخستین فیلم داستانی «بلما باس» فیلمساز جوان ترک محسوب می شود.
بلما باس می گوید:«تابوهای اجتماعی اجازه نمی دهند مردم در مورد این گونه مسائل به راحتی صحبت کنند. بنابراین تابوشکنی واقعا لازم است حداقل در باره این چند مورد. مسائلی که مثل بارعظیمی بردوش مردم، چه زن و چه مرد سنگینی می کند. من فکر می کنم همین تابو شکنی ها می تواند به حل این مشکلات کمک کند و ما را یک قدم به جلو ببرد. این ها مسائل و مشکلاتی ریشه ای هستند که امروزه همه جا درجوامع مختلف ترکیه دیده می شوند.»
«زفیر» یکی از دو فیلم کارگردانان زن ترک است که امسال در جشنواره معتبر سینمایی «پرتقال طلائی» در شهر «آناتولیا» به نمایش درآمده است. هم چنین این نخستین بار است که درجشنواره بین المللی پرتقال طلائی، فیلم هایی از زنان فیلمساز ترک به نمایش درآمده است.
حضور این فیلم ها در بخش رقابت های فستیوال نشان از افزایش تعداد فیلمسازان زن در صنعت سینمای ترکیه دارد. پروفسور «تول آکبال سوآلپ» استاد رشته سینما و تلویزیون می گوید زنان فیلمساز ترک انعکاسی از نقش تازه زنان در جامعه امروز ترکیه هستند:«این یک جامعه بسیار محافظه کار است اما شما اگر از اواخر قرن نوزدهم ابه ادبیات و به ویژه به شعر این کشور نگاه کنید حضور زنان را بخوبی تشخیص می دهید. زنانی قوی و تاثیر گذار که ازهرجهت با مردان همتایی می کنند و درعین حال بسیار سیاسی هستند. از طرفی اگر به سینمای ترکیه ۱۵ سال گذشته نگاهی بیاندازید می بینید که مسائل کم تراز جنبه های سیاسی برخوردارند و بیشتر به مسائل شخصی و شیوه های فیلمسازی ارتباط دارند در حالی که زنان کارگردان یک بار دیگر مسائل مهم سیاسی و معضلات و مشکلات اجتماعی را در فیلم های خود مطرح ساخته اند. مسائلی که نه تنها خود آن ها بلکه همه ما با آن رویاروهستیم. من حدس می زنم که این زن ها ابعاد تازه و خیلی قوی تری را به سینمای موجود در ترکیه امروز اضافه کرده اند.»
فیلم تابو شکن دیگری که مشکلات جامعه امروز ترکیه را به تصویر کشیده است، فیلمی است به نام «چرخ فلک» به کارگردانی «ایلکسن باساریر» که مسئله زنای با محارم و نزدیکان را درفیلم خود مطرح کرده است. این زن فیلمساز می گوید جمع آوری هزینه فیلم به عنوان یک کارگردان زن آسان تربود تا توضیح داستان برای سرمایه گذارانی که همه بدون استثناء نسبت به موضوع فیلم حساسیت نشان دادند:« در ترکیه و در طول پنج سال گذشته زنان کارگردان خیلی قوی تر از پیش شده اند. من فکر می کنم ما بالاخره به عنوان یک زن تغییر جهت داده ایم و تصمیم گرفته ایم که داستان های خود را برای مردم دیگر و تماشاگران فیلم هایمان بازگو کنیم. شاید این بهترین راه قبول شدن در صحنه فیلمسازی این کشور باشد. من وقتی کار فیلمسازی ام را شروع کردم می خواستم یک کمک فیلمبردار باشم. اما آن ها به من گفتند: نه این کار خیلی سختی است! من پرسیدم: چرا؟ و آن ها جواب دادند:برای اینکه باید چیزهای خیلی سنگینی را به این طرف و آن طرف ببری. من گفتم: نه. من می توانم از عهده این کار بربیایم و آن ها هم گفتند: نه! اما امروزه همه چیز عوض شده است. این روزها شما زن های ترک را در استودیوها می بینید که همه جور کاری را انجام می دهند. کمک نورپرداز. کمک فیلمبردار و حتی کارگردان!»
درحال حاضر درکشورترکیه بیش از صد فیلم درحال تهیه هستند. «باس» می گوید زنان کارگردان نقش برجسته تری را در این صحنه مردانه پیدا کرده اند:«درحال حاضردر ترکیه، دررده بندی های فیلم های کوتاه، مستند و داستانی دیگر اکثریت فیلم سازان را مردها تشکیل نمی دهند. این یک تغییر و تحول مهم است و هر روز هم به تعداد زنان فیلمساز اضافه می شود و من شخصا در انتظار روزی هستم که دیگر مسئله ای به نام زن یا مرد بودن در رابطه با هنر فیلمسازی و کارگردانی سینما مطرح نباشد.»
«باس» می گوید زنان فیلمساز از تغییرات و موقعیت تازه ای که در صنعت سینمای ترکیه برایشان بوجود آمده به خوبی استفاده می کنند:«به نظر من زنان کارگردان امروزه خیلی شجاع تر و دلیرتر هستند شاید به این خاطر که احساس می کنند این تنها شانس و فرصت آن هاست. به همین دلیل هم ما مهم ترین داستان هایمان را در این فیلم ها بازگو کرده ایم. یعنی من هربار که دست به ساختن یک فیلم تازه می زنم به خودم می گویم شاید این آخرین بار و آخرین فرصت باشد.»
بنا برگفته منتقدین با حضور این زنان فیلمساز و دیگرانی که هرسال در صحنه فیلمسازی ترکیه ظهور می کنند آینده چالش آمیز اما هیجان انگیزی در انتظار سینمای ترکیه است.
http://www.voanews.com/persian/news/arts/Turkishwomendirectors-2010-12-2-111229194.html
پس از دو دهه طولانی درتاریکی، صنعت سینمای ترکیه به دوران رنسانس تازه ای درهنر فیلمسازی رسیده است . دورانی که در آن زنان فیلمسازحضور شاخصی پیدا کرده اند.
درفیلم تازه «زفیر»، مادر بی شوهری که تصمیم می گیرد برای پیشرفت شغلی به یک کشور خارجی نقل مکان کند دختر نوجوان خود را به دست پدرو مادرخود می سپارد اما دختر این عمل مادرخود را مورد سئوال قرار می دهد و دو زن در این رابطه به بحث و جدل می پردازند.
فیلم در مناطق کوهستانی ترکیه در کنار دریای سیاه فیلمبرداری شده و با مسائل غم انگیز وتاریکی چون «دوری و جدایی»، «رها سازی» و مرگ درکانون خانواده سروکار دارد. فیلم هم چنین مسئله عشق مادری را زیر سئوال برده است و نخستین فیلم داستانی «بلما باس» فیلمساز جوان ترک محسوب می شود.
بلما باس می گوید:«تابوهای اجتماعی اجازه نمی دهند مردم در مورد این گونه مسائل به راحتی صحبت کنند. بنابراین تابوشکنی واقعا لازم است حداقل در باره این چند مورد. مسائلی که مثل بارعظیمی بردوش مردم، چه زن و چه مرد سنگینی می کند. من فکر می کنم همین تابو شکنی ها می تواند به حل این مشکلات کمک کند و ما را یک قدم به جلو ببرد. این ها مسائل و مشکلاتی ریشه ای هستند که امروزه همه جا درجوامع مختلف ترکیه دیده می شوند.»
«زفیر» یکی از دو فیلم کارگردانان زن ترک است که امسال در جشنواره معتبر سینمایی «پرتقال طلائی» در شهر «آناتولیا» به نمایش درآمده است. هم چنین این نخستین بار است که درجشنواره بین المللی پرتقال طلائی، فیلم هایی از زنان فیلمساز ترک به نمایش درآمده است.
حضور این فیلم ها در بخش رقابت های فستیوال نشان از افزایش تعداد فیلمسازان زن در صنعت سینمای ترکیه دارد. پروفسور «تول آکبال سوآلپ» استاد رشته سینما و تلویزیون می گوید زنان فیلمساز ترک انعکاسی از نقش تازه زنان در جامعه امروز ترکیه هستند:«این یک جامعه بسیار محافظه کار است اما شما اگر از اواخر قرن نوزدهم ابه ادبیات و به ویژه به شعر این کشور نگاه کنید حضور زنان را بخوبی تشخیص می دهید. زنانی قوی و تاثیر گذار که ازهرجهت با مردان همتایی می کنند و درعین حال بسیار سیاسی هستند. از طرفی اگر به سینمای ترکیه ۱۵ سال گذشته نگاهی بیاندازید می بینید که مسائل کم تراز جنبه های سیاسی برخوردارند و بیشتر به مسائل شخصی و شیوه های فیلمسازی ارتباط دارند در حالی که زنان کارگردان یک بار دیگر مسائل مهم سیاسی و معضلات و مشکلات اجتماعی را در فیلم های خود مطرح ساخته اند. مسائلی که نه تنها خود آن ها بلکه همه ما با آن رویاروهستیم. من حدس می زنم که این زن ها ابعاد تازه و خیلی قوی تری را به سینمای موجود در ترکیه امروز اضافه کرده اند.»
فیلم تابو شکن دیگری که مشکلات جامعه امروز ترکیه را به تصویر کشیده است، فیلمی است به نام «چرخ فلک» به کارگردانی «ایلکسن باساریر» که مسئله زنای با محارم و نزدیکان را درفیلم خود مطرح کرده است. این زن فیلمساز می گوید جمع آوری هزینه فیلم به عنوان یک کارگردان زن آسان تربود تا توضیح داستان برای سرمایه گذارانی که همه بدون استثناء نسبت به موضوع فیلم حساسیت نشان دادند:« در ترکیه و در طول پنج سال گذشته زنان کارگردان خیلی قوی تر از پیش شده اند. من فکر می کنم ما بالاخره به عنوان یک زن تغییر جهت داده ایم و تصمیم گرفته ایم که داستان های خود را برای مردم دیگر و تماشاگران فیلم هایمان بازگو کنیم. شاید این بهترین راه قبول شدن در صحنه فیلمسازی این کشور باشد. من وقتی کار فیلمسازی ام را شروع کردم می خواستم یک کمک فیلمبردار باشم. اما آن ها به من گفتند: نه این کار خیلی سختی است! من پرسیدم: چرا؟ و آن ها جواب دادند:برای اینکه باید چیزهای خیلی سنگینی را به این طرف و آن طرف ببری. من گفتم: نه. من می توانم از عهده این کار بربیایم و آن ها هم گفتند: نه! اما امروزه همه چیز عوض شده است. این روزها شما زن های ترک را در استودیوها می بینید که همه جور کاری را انجام می دهند. کمک نورپرداز. کمک فیلمبردار و حتی کارگردان!»
درحال حاضر درکشورترکیه بیش از صد فیلم درحال تهیه هستند. «باس» می گوید زنان کارگردان نقش برجسته تری را در این صحنه مردانه پیدا کرده اند:«درحال حاضردر ترکیه، دررده بندی های فیلم های کوتاه، مستند و داستانی دیگر اکثریت فیلم سازان را مردها تشکیل نمی دهند. این یک تغییر و تحول مهم است و هر روز هم به تعداد زنان فیلمساز اضافه می شود و من شخصا در انتظار روزی هستم که دیگر مسئله ای به نام زن یا مرد بودن در رابطه با هنر فیلمسازی و کارگردانی سینما مطرح نباشد.»
«باس» می گوید زنان فیلمساز از تغییرات و موقعیت تازه ای که در صنعت سینمای ترکیه برایشان بوجود آمده به خوبی استفاده می کنند:«به نظر من زنان کارگردان امروزه خیلی شجاع تر و دلیرتر هستند شاید به این خاطر که احساس می کنند این تنها شانس و فرصت آن هاست. به همین دلیل هم ما مهم ترین داستان هایمان را در این فیلم ها بازگو کرده ایم. یعنی من هربار که دست به ساختن یک فیلم تازه می زنم به خودم می گویم شاید این آخرین بار و آخرین فرصت باشد.»
بنا برگفته منتقدین با حضور این زنان فیلمساز و دیگرانی که هرسال در صحنه فیلمسازی ترکیه ظهور می کنند آینده چالش آمیز اما هیجان انگیزی در انتظار سینمای ترکیه است.
پستها
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر