پنجشنبه، آذر ۲۵، ۱۳۸۹

فیروزه خطیبی-درگذشت بلیک ادواردز، خالق فیلم های «پلنگ صورتی»


درگذشت بلیک ادواردز، خالق فیلم های «پلنگ صورتی»
فیروزه خطیبی
http://www.voanews.com/persian/news/arts/BlakeEdwards-2010-12-16-112042709.html

«بلیک ادواردز» نویسنده و کارگردانی که سری فیلم های کمدی او به نام «پلنگ صورتی» با شرکت «پیتر سلرز» عنوان «استاد کمدی های روشنفکرانه» را برای او به ارمغان آورد و با فیلمSOB ماجرای اختلافات خود را با استودیوهای فیلمسازی هالیوود به استهزاء کشید در سن ٨٨ سالگی درگذشت.

بلیک ادواردز که در طول سال ها با همسرش، جولی اندروز درساختن فیلم های کمدی - موزیکال موفق از جمله فیلم پرفروش «ویکتور/ویکتوریا»همکاری داشت، پس از ابتلا به ذات الریه، چهارشنبه شب در بیمارستان «سنت جان» شهر «سانتا مانیکا» در حومه لس آنجلس درحالیکه اعضای خانواده در کنارش بودند درگذشت.

بلیک ادواردز زندگی هنری خود را ابتدا به عنوان یک بازیگر نقش های فرعی سینما آغاز کرد اما مدتی بعد به نوشتن فیلمنامه و نمایش های رادیویی کمدی پرداخت. او در اواخر دهه چهل میلادی سریال تلویزیونی «پیتر گان» و بعدها «آقای خوشبخت» را نوشت و کارگردانی کرد و در اواسط دهه پنجاه میلادی به کارگردانی فیلم روی آورد.

نخستین فیلم کمدی و پرفروش «بلیک ادواردز» در هالیوود، «عملیات پتیکوت» نام داشت. این یک فیلم کمدی درباره جنگ دوم جهانی بود که وقایع خنده آور آن در یک زیردریایی جنگی اتفاق می افتاد و در آن دوستاره معروف آن دوران هالیوود «کری گرانت» و «تونی کرتیس» بازی می کردند . هرچند این فیلم به شدت مورد توجه تماشاگران سینما قرار گرفت اما نقطه عطف زندگی حرفه ای «بلیک ادواردز» فیلم «صبحانه در تیفانی» محصول سال ١٩٦١ با شرکت «ادری هیپورن» بود.

«صبحانه در تیفانی» فیلمی رمانتیک اما بی نهایت پیچیده، سوفسطایی و سطح بالا بود که بر اساس کتابی به قلم «ترومن کاپوته» نوشته شده بود و ادری هیپورن توانست برای بازی در آن جایزه اسکار بهترین بازیگر زن سال را از آن خود سازد. هنری منسینی، آهنگساز معروف هم برای ساختن موسیقی متن و همکاری با «جانی مرسر» درساختن ترانه معروف Moon River دراین فیلم دوجایزه اسکار را از آن خود ساخت.

آثار بعدی بلیک ادواردز به خوبی نمایانگر ذوق و استعداد چند سو گر این کارگردان هنرمند است که با دوفیلم ترسناک «تجربه ترس» و «روزهای شراب و گل سرخ» با شرکت جک لمون و لی رمیک در سال ١٩٦٢ به موفقیت های تازه ای دست یافت.

اما این فیلم های کمدی «بلیک ادواردز» است که بعدها تبدیل به میراث هنری این کارگردان نابغه و پرکار می شود. فیلم های کلاسیک و پرطرفداری چون «پلنگ صورتی» و «تیری در تاریکی» با شرکت پیتر سلرز که هردو در سال ١٩٦٤ به روی پرده سینما آمدند. پیتر سلرز در این فیلم ها نقش یک پلیس فرانسوی به نام «کلوسو» را بازی می کند. نوع کارگردانی این فیلم ها توانست حرفه کارگردانی بلیک ادواردز به عنوان یک «استاد مدرن کمدی» و کسی که درنمایش صحنه های خنده آور همراه با شوخی و سرو صدا مهارت دارد را تثبیت کند.

آثار دیگر بلیک ادواردز در زمینه فیلم های کمدی «مسابقه بزرگ» و «پارتی» بودند که در این فیلم پیتر سلرز در نقش یک سیاهی لشگر هندی تبار که اشتباها به میهمانی پرزرق و برق یک تهیه کننده معروف هالیوود دعوت می شود ایفای نقش کرده است.

«جینین بسینجر» تاریخ نویس سینما و استاد دانشگاه «وسلیان» در ایالت کانکتیکات که کلاس درسی را به موضوع «فیلم های بلیک ادواردز» اختصاص داده است در مورد این کارگردان برجسته می گوید:«فیلم های ادواردز معجونی است از فیلم های کمدی سنتی به سبک آمریکایی به اضافه دیالوگ ها و گفتارهای پیچیده. و ادواردز خیلی خوب می داند چگونه از ابزار ادیت و ویرایش سینمایی و حرکت دوربین برای خنده دارترکردن این فیلم ها استفاده کند.» «بسینجر» نویسنده کتاب «نگاه زن به هالیوود » اضافه می کند که فیلم های کمدی بلیک ادواردز از جمله «١٠» توانسته اند قهرمان های معاصری برای فرهنگ امروز ما خلق کنند:«در فیلم ١٠، «بو درک» با آن اندام کشیده و آفتاب خورده و موهای طلائی که با ریزبافت های ظریف، اطراف صورت او را پوشانده اند مثل پیکره ای اسطوره ای از دریا بیرون می آید و در طول یک دهه پس از آن تبدیل به نوعی«الهه زمینی» می شود. ازهمان زمان است که مقایسه یک زن با نمره هایی از یک تا ١٠ وارد فرهنگ زبان معاصرغرب می شود.»

البته همه فیلم های «بلیک ادواردز» با موفقیت گیشه همراه نبوده است از جمله فیلم «دارلینگ لی لی» محصول سال ١٩٧٠ که یک فیلم جاسوسی است و وقایع آن در دوران جنگ جهانی اول اتفاق می افتد. این فیلم نخستین تجربه همکاری هنری بین «ادواردز» و همسرش «جولی اندروز» است که در سال ١٩٦٩ با یکدیگر ازدواج کردند.

این همان دورانی است که «بلیک ادواردز» برای جلوگیری از دخالت های مدیران استودیوهای فیلمسازی هالیوود درروند پروسه فیلمسازی به جنگ با کمپانی هایی چون «مترو گلدوین مایر» و «پارامونت» پرداخت:«ادواردز با این عمل تونست حق کنترل هنری آثار سینمایی را برای خالق اثر، کارگردان و فیلمنامه نویس حفظ کند و به این صورت درمیان دست اندرکاران صنعت سینما و همکارانش احترام خاصی پیدا کرد.»

پیترلهمن، مدیر مرکز فیلم، رسانه ها و فرهنگ مردم در ایالت آریزونا در این مورد می گوید:« بلیک ادواردز برای حفظ منافع «هنری منسینی» آهنگساز فیلم هایش نیز بارها با این استودیوها جنگید تا این آهنگساز بتواند حقوق و امتیاز آهنگ هایی که ساخته است را حفظ کند.»

سام واسون نویسنده کتاب «فیلم های بلیک ادواردز» که در سال ٢٠٠٩ به چاپ رسید معتقد است که این کارگردان هرگز نتوانست به مدارج خیلی بالایی در حرفه کارگردانی برسد:«حقیقت این است که مردم نمی دانند بلیک ادواردز را از لحاظ کارگردانی فیلم در چه رده بندی قرار بدهند. چرا که بسیاری از آثار او درعین روشنفکرانه بودن گاه خیلی هم احمقانه به نظر می رسند.»

اما ادواردز این نابغه عالم فیلمسازی کمدی سال ها پیش به نشریه ورایتی چاپ هالیوود گفته بود:«من اگرنمی توانستم به دردهای زندگی از دیدگاهی کمدی نگاه کنم، هرگز قادرنبودم به این زندگی ادامه بدهم. بنا براین هرچیزی را که روی پرده سینما به نمایش می گذارم درواقع همان چیزهایی است که در زندگی واقعی به سر خودم آمده و یا شاید هم برداشت های خنده آوری از این وقایع است که به این شکل منعکس شده است.»

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر

بايگانی وبلاگ